Bilek ağrısı genellikle ani yaralanmalardan kaynaklanan burkulmalar veya kırıklar nedeniyle oluşur. Ancak bilek ağrısı, tekrarlayan stres, artrit ve karpal tünel sendromu gibi uzun vadeli sorunlardan da kaynaklanabilir.
Bilek ağrısına pek çok faktör yol açabildiğinden, kesin nedeni teşhis etmek zor olabilir; ancak doğru tedavi ve iyileşme için doğru teşhis şarttır.
Belirtiler
Bilek ağrısı, nedene bağlı olarak değişebilir. Örneğin, osteoartrit ağrısı genellikle donuk bir ağrı olarak tanımlanırken, karpal tünel sendromu genellikle özellikle geceleri karıncalanma hissine neden olur. Bilek ağrınızın tam yeri, semptomlarınızın ardında ne olduğuna dair ipuçları da sağlar.
Ne zaman doktora görünmeniz gerekir?
Tüm bilek ağrıları tıbbi bakım gerektirmez. Küçük burkulmalar ve incinmeler genellikle buz, dinlenme ve reçetesiz satılan ağrı kesicilere yanıt verir. Ancak ağrı ve şişlik birkaç günden uzun sürerse veya kötüleşirse, bir doktora görünmeniz gerekir. Gecikmiş tanı ve tedavi, zayıf iyileşmeye, hareket aralığının azalmasına ve uzun vadeli sakatlığa yol açabilir.
Bilek ağrısının nedenleri
Bileğinizin herhangi bir yerinde oluşan hasar ağrıya neden olabilir ve bileğinizi ve elinizi kullanma yeteneğinizi etkileyebilir.
Yaralanmalar
- Ani etkiler. Bilek yaralanmaları genellikle uzanmış elinizin üzerine düştüğünüzde meydana gelir. Bu, burkulmalara, zorlanmalara ve hatta kırıklara neden olabilir. Skafoid kırığı, bileğin başparmak tarafındaki bir kemiği içerir. Bu tür kırık, yaralanmadan hemen sonra röntgenlerde görünmeyebilir.
- Tekrarlayan stres. Tekrarlayan bilek hareketlerini içeren herhangi bir aktivite – tenis topuna vurmaktan veya çello çalmaya veya kros yapmaya kadar – eklemler etrafındaki dokuları iltihaplandırabilir veya stres kırıklarına neden olabilir, özellikle de hareketi saatlerce ara vermeden yaptığınızda. De Quervain hastalığı, başparmağın tabanında ağrıya neden olan tekrarlayan bir stres yaralanmasıdır.
Artrit
- Osteoartrit. Bu tip artrit, kemiklerinizin uçlarını yastıklayan kıkırdak zamanla bozulduğunda ortaya çıkar. Bilekte osteoartrit nadirdir ve genellikle yalnızca geçmişte o bileği yaralamış kişilerde görülür.
- Romatizmal eklem iltihabı. Bu, vücudun bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırdığı bir rahatsızlıktır. Romatoid artrit genellikle bileği etkiler. Bir bilek etkilenirse, diğer bilek de genellikle etkilenir.
Diğer hastalıklar ve durumlar
- Karpal tünel sendromu. Karpal tünel sendromu, median sinirin bileğin avuç içi tarafındaki karpal tünel denilen geçitten geçerken artan baskıya maruz kalmasıyla gelişir.
- Ganglion kistleri. Bu yumuşak doku kistleri çoğunlukla bileğinizin avucunuzun karşısındaki kısmında oluşur. Ganglion kistleri ağrılı olabilir ve ağrı aktivite ile kötüleşebilir veya iyileşebilir.
- Kienböck hastalığı. Bu rahatsızlık genellikle genç yetişkinleri etkiler ve bilekteki küçük kemiklerden birinin ilerleyici çöküşünü içerir. Kienbock hastalığı, bu kemiğe giden kan akışı bozulduğunda ortaya çıkar.
Risk faktörleri
Bilek ağrısı herkesin başına gelebilir — ister çok hareketsiz olun ister çok fiziksel olarak aktif olun. Ancak riskiniz şunlar tarafından artırılabilir:
- Spor katılımı. Bilek yaralanmaları birçok sporda yaygındır, hem darbe içeren sporlarda hem de bileğe tekrarlayan stres uygulanan sporlarda. Bu sporlar arasında futbol, bowling, golf, jimnastik, snowboard ve tenis yer alır.
- Tekrarlanan çalışma. Ellerinizi ve bileklerinizi kullanan hemen hemen her aktivite, hatta örgü örmek ve saç kesmek bile, yeterince sık ve kuvvetli bir şekilde yapıldığında bileklerde sakatlayıcı ağrılara yol açabilir.
- Belirli hastalıklar veya durumlar. Hamilelik, diyabet, obezite, romatoid artrit ve gut hastalığı karpal tünel sendromu geliştirme riskinizi artırabilir.
Bilek ağrısının önlenmesi
Bilek yaralanmalarına sıklıkla neden olan öngörülemeyen olayları önlemek mümkün olmasa da, şu temel ipuçları bir miktar koruma sağlayabilir:
- Kemiklerinizi güçlendirin. Yeterli miktarda kalsiyum almak (çoğu yetişkin için günde 1.000 miligram ve 50 yaş üstü kadınlar için günde en az 1.200 miligram) kırıkları önlemeye yardımcı olabilir.
- Düşmeleri önleyin. Uzanmış bir elin üzerine düşmek çoğu bilek yaralanmasının ana nedenidir. Düşmeleri önlemek için, mantıklı ayakkabılar giyin. Evdeki tehlikeleri ortadan kaldırın. Yaşam alanınızı aydınlatın. Gerekirse banyonuza tutunma çubukları ve merdivenlerinize tırabzanlar takın.
- Atletik aktivitelerde koruyucu ekipman kullanın. Futbol, snowboard ve paten gibi yüksek riskli aktivitelerde bilek koruyucuları kullanın.
- Ergonomiye dikkat edin. Klavye başında uzun süreler geçiriyorsanız, düzenli molalar verin. Yazarken bileğinizi rahat, nötr bir pozisyonda tutun. Ergonomik bir klavye ve köpük veya jel bilek desteği yardımcı olabilir.
Bilek ağrısının tanısı
Doktorunuz fiziksel muayene sırasında şunları yapabilir:
- Bileğinizde ağrı, şişlik veya deformasyon olup olmadığını kontrol edin
- Hareket aralığınızda bir azalma olup olmadığını kontrol etmek için bileğinizi hareket ettirmenizi isteyin
- Kavrama gücünüzü ve ön kol gücünüzü değerlendirin
Bazı durumlarda doktorunuz görüntüleme testleri, artroskopi veya sinir testleri önerebilir.
Görüntüleme testleri
- Röntgenler. Bu, bilek ağrısı için en sık kullanılan testtir. Az miktarda radyasyon kullanılarak, X-ışınları kemik kırıklarını veya osteoartrit belirtilerini ortaya çıkarabilir.
- BT. Bu tarama, bileğinizdeki kemiklerin daha ayrıntılı görüntülerini sağlayabilir ve röntgenlerde görünmeyen kırıkları tespit edebilir.
- MR. Bu test, kemiklerinizin ve yumuşak dokularınızın ayrıntılı görüntülerini üretmek için radyo dalgaları ve güçlü bir manyetik alan kullanır. Bilek MRI için, tüm vücut MRI makinesi yerine kolunuzu daha küçük bir cihaza yerleştirebilirsiniz.
- Ultrason. Bu basit ve invaziv olmayan test, tendonları, bağları ve kistleri görüntülemeye yardımcı olabilir.
Artroskopi
Görüntüleme testi sonuçları kesin değilse, doktorunuz artroskopi yapabilir. Bu, cildinizdeki küçük bir kesiden artroskop adı verilen kalem büyüklüğünde bir aletin bileğinize sokulduğu bir işlemdir. Alet bir ışık ve görüntüleri bir televizyon monitörüne yansıtan küçük bir kamera içerir. Artroskopi, uzun vadeli bilek ağrısını değerlendirmek için altın standart olarak kabul edilir. Bazı durumlarda, doktorunuz bilek problemlerini artroskop yoluyla onarabilir.
Sinir testleri
Doktorunuz karpal tünel sendromundan şüpheleniyorsa bir elektromiyogram (EMG) isteyebilir. Bu test kaslarınızda oluşan minik elektriksel deşarjları ölçer. İğne inceliğinde bir elektrot kasa yerleştirilir ve kas dinlenirken ve kasıldığında elektriksel aktivitesi kaydedilir. Sinir iletim çalışmaları ayrıca karpal tünel bölgesinde elektriksel uyarıların yavaşlayıp yavaşlamadığını değerlendirmek için bir EMG'nin parçası olarak gerçekleştirilir.
Randevuya hazırlanma
Doktorunuz sizi eklem rahatsızlıkları konusunda uzmanlaşmış bir doktora (romatolog), spor hekimliğine veya hatta bir ortopedi cerrahına yönlendirebilir.
Hazırlanmak için neler yapabilirsiniz?
Aşağıdaki bilgileri not etmek isteyebilirsiniz:
- Belirtilerinizin ayrıntılı açıklamaları
- Yaşadığınız tıbbi sorunlarla ilgili bilgiler
- Ebeveynlerinizin veya kardeşlerinizin tıbbi sorunları hakkında bilgi
- Aldığınız tüm ilaçlar ve besin takviyeleri
- Doktorunuza sormak istediğiniz sorular
Doktorunuzun soracağı şey
Doktorunuz muhtemelen şu tür sorular soracaktır:
- Belirtileriniz ne zaman başladı?
- Belirtiler yakın zamanda geçirdiğiniz bir yaralanmayla mı bağlantılı görünüyor?
- Bileğinizde herhangi bir hareket ağrınızı tetikliyor mu?
- Elinizde uyuşma veya karıncalanma var mı?
- Sağ elini mi kullanıyorsun yoksa sol elini mi?
- Mesleğiniz nedir? Çok fazla bilek hareketi gerektiriyor mu?
- Bileğinize yük bindiren herhangi bir spor veya hobiyle ilgileniyor musunuz?
Bilek ağrısının tedavisi
Bilek sorunlarının tedavisi, yaralanmanın türüne, yerine ve şiddetine, ayrıca yaşınıza ve genel sağlık durumunuza göre büyük ölçüde değişir.
İlaçlar
İbuprofen (Advil, Motrin IB, diğer markalar) ve asetaminofen (Tylenol, diğer markalar) gibi reçetesiz satılan ağrı kesiciler bilek ağrısını azaltmaya yardımcı olabilir. Daha güçlü ağrı kesiciler reçeteyle alınabilir.
Terapi
Bir fizyoterapist, bilek yaralanmaları ve tendon sorunları için belirli tedaviler ve egzersizler uygulayabilir. Ameliyata ihtiyacınız varsa, fizyoterapistiniz ameliyattan sonra rehabilitasyona da yardımcı olabilir. Ayrıca, bilek ağrısına katkıda bulunabilecek iş yeri faktörlerini ele alan ergonomik bir değerlendirme yaptırmaktan da faydalanabilirsiniz.
Bileğinizde kırık bir kemiğiniz varsa, kemiğin düzgün bir şekilde iyileşebilmesi için parçaların hizalanması gerekir. Bir alçı veya atel, iyileşirken kemik parçalarının bir arada tutulmasına yardımcı olabilir.
Bileğiniz burkulduysa veya incindiyse, iyileşirken yaralı tendonu veya bağı korumak için bir atel takmanız gerekebilir. Ateller, tekrarlayan hareketlerden kaynaklanan aşırı kullanım yaralanmalarında özellikle faydalıdır.
Ameliyat
Bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Örnekler şunlardır:
- Kemik kırıkları. Bazı durumlarda, kemik kırıklarını stabilize etmek ve iyileşmeye izin vermek için cerrahi müdahale gerekebilir. Bir cerrahın kemik parçalarını metal donanımla birbirine bağlaması gerekebilir.
- Karpal tünel sendromu. Eğer semptomlarınız şiddetliyse, sinir üzerindeki baskıyı azaltmak için tünel tavanını oluşturan bağın kesilmesi gerekebilir.
- Tendon veya bağ onarımı. Bazen kopan tendon veya bağları onarmak için cerrahi müdahale gerekebilir.
Bilek ağrısı her zaman tıbbi tedavi gerektirmez. Küçük bir bilek yaralanması için buz uygulayın ve bileğinizi elastik bir bandajla sarın.
Discussion about this post