Obstrüktif uyku apnesi nedir?
Obstrüktif uyku apnesi potansiyel olarak ciddi bir uyku bozukluğudur. Uyku sırasında solunumun tekrar tekrar durmasına ve başlamasına neden olur.
Birkaç çeşit uyku apnesi vardır, ancak en yaygın olanı obstrüktif uyku apnesidir. Bu tip apne, boğaz kaslarınız aralıklı olarak gevşediğinde ve uyku sırasında hava yolunuzu tıkadığında ortaya çıkar. Obstrüktif uyku apnesinin belirgin bir işareti horlamadır.
Obstrüktif uyku apnesi için tedaviler mevcuttur. Bir tedavi yöntemi, uyurken hava yolunuzu açık tutmak için pozitif basınç kullanan bir cihaz kullanmaktır. Diğer bir tedavi seçeneği ise uyku sırasında alt çenenizi öne doğru iten bir ağızlıktır. Bazı durumlarda ameliyat da bir seçenek olabilir.
Obstrüktif uyku apnesinin belirtileri
Obstrüktif uyku apnesinin belirti ve semptomları şunları içerir:
- Gündüzleri aşırı uykulu olma
- Yüksek sesle horlama
- Uyku sırasında gözlenen solunum durması epizodları
- Nefes nefese kalma veya boğulma ile birlikte ani uyanmalar
- Ağız kuruluğu veya boğaz ağrısı ile uyanma
- Sabah baş ağrısı
- Gün içinde konsantrasyon güçlüğü
- Depresyon veya sinirlilik gibi ruh hali değişiklikleri yaşamak
- Yüksek tansiyon
- gece terlemesi
- Azalmış libido
Ne zaman doktora görünmeniz gerekiyor?
Aşağıdaki belirtilerle karşılaşırsanız veya kocanız veya karınız gözlemlerse bir tıp uzmanına danışın:
- Uykunuzu bölecek kadar yüksek sesle horlama
- Nefes nefese veya boğularak uyanma
- Uyku sırasında nefesinizde aralıklı duraklamalar
- Çalışırken, televizyon izlerken ve hatta araç kullanırken uykuya dalmanıza neden olabilecek aşırı gündüz uyku hali
Birçok insan horlamayı potansiyel olarak ciddi bir şeyin işareti olarak düşünmeyebilir ve horlayan herkesin obstrüktif uyku apnesi yoktur.
Yüksek sesle horlama yaşarsanız, özellikle sessizlik dönemleriyle noktalanan horlama yaşarsanız, doktorunuzla konuştuğunuzdan emin olun. Obstrüktif uyku apnesi ile, horlama genellikle sırt üstü yattığınızda en gürültülüdür ve yan döndüğünüzde sessizleşir.
Doktorunuza sizi kronik olarak yorgun, uykulu ve sinirli bırakan herhangi bir uyku problemini sorun. Aşırı gündüz uyku hali, narkolepsi gibi diğer bozukluklardan kaynaklanabilir.
Obstrüktif uyku apnesine ne sebep olur?
Obstrüktif uyku apnesi, boğazınızın arkasındaki kaslar normal nefes almaya izin vermeyecek kadar gevşediğinde ortaya çıkar. Bu kaslar, ağzınızın çatısının arkası (yumuşak damak), yumuşak damaktan sarkan üçgen doku parçası (uvula), bademcikler ve dil gibi yapıları destekler.
Kaslar gevşediğinde nefes alırken hava yolunuz daralır veya kapanır ve nefes alma 10 saniye veya daha uzun süre yetersiz kalabilir. Bu problem kanınızdaki oksijen seviyesini düşürür ve karbondioksit birikmesine neden olur.
Beyniniz bu bozuk solunumu algılar ve solunum yolunuzu yeniden açabilmeniz için sizi kısa süreliğine uykudan uyandırır. Bu uyanış genellikle o kadar kısadır ki hatırlamazsınız.
Bir veya iki derin nefeste kendini hızla düzelten nefes darlığı ile uyanabilirsiniz. Bir horlama, boğulma veya nefes nefese kalma sesi çıkartabilirsiniz.
Bu örüntü, bütün gece boyunca her saat beş ila 30 kez veya daha fazla tekrar edebilir. Bu kesintiler uykunun istenen derin, dinlendirici evrelerine ulaşma yeteneğinizi bozar ve muhtemelen uyanık olduğunuz saatlerde uykulu hissedeceksiniz.
Obstrüktif uyku apnesi olan kişiler uykularının bölündüğünün farkında olmayabilirler. Aslında, bu tür uyku apnesi olan birçok insan bütün gece iyi uyuduklarını düşünür.
Risk faktörleri
Herkes obstrüktif uyku apnesi geliştirebilir. Ancak, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bazı faktörler sizi daha fazla risk altına sokar:
- Fazla ağırlık. Obstrüktif uyku apnesi olan çoğu insan aşırı kiloludur. Üst solunum yolunun etrafındaki yağ birikintileri nefes almayı engelleyebilir. Hipotiroidizm ve polikistik over sendromu gibi obezite ile ilişkili tıbbi durumlar da obstrüktif uyku apnesine neden olabilir. Ancak, obstrüktif uyku apnesi olan herkes aşırı kilolu değildir ve bunun tersi de geçerlidir. Zayıf insanlar da bozukluğu geliştirebilir.
- Daralmış hava yolu. Doğal olarak dar hava yollarını miras alabilirsiniz. Veya bademcikleriniz veya adenoidleriniz büyüyebilir ve bu da solunum yolunuzu tıkayabilir.
- Yüksek tansiyon. Obstrüktif uyku apnesi, hipertansiyonu olan kişilerde nispeten yaygındır.
- Kronik burun tıkanıklığı. Obstrüktif uyku apnesi, nedeni ne olursa olsun, geceleri sürekli burun tıkanıklığı olanlarda iki kat daha sık görülür. Bunun nedeni daralmış hava yolları olabilir.
- Tütün içmek. Sigara içen kişilerde obstrüktif uyku apnesi olma olasılığı daha yüksektir.
- Şeker hastalığı. Obstrüktif uyku apnesi diyabetli kişilerde daha yaygın olabilir.
- Cinsiyet. Genel olarak, erkeklerin obstrüktif uyku apnesine sahip olma olasılığı premenopozal kadınların iki katıdır. Menopoz sonrası kadınlarda obstrüktif uyku apnesinin sıklığı artmaktadır.
- Ailede uyku apnesi öyküsü. Ailenizde obstrüktif uyku apnesi varsa yüksek risk altında olabilirsiniz.
- Astım. Araştırmalar astım ile obstrüktif uyku apnesi riski arasında bir ilişki bulmuştur.
Obstrüktif uyku apnesinin komplikasyonları
Obstrüktif uyku apnesi ciddi bir tıbbi durum olarak kabul edilir. Komplikasyonlar şunları içerebilir:
- Gündüz yorgunluğu ve uyku hali. Obstrüktif uyku apnesi ile ilişkili tekrarlayan uyanmalar normal, onarıcı uykuyu imkansız hale getirir. Obstrüktif uyku apnesi olan kişiler genellikle gündüz şiddetli uyku hali, yorgunluk ve sinirlilik yaşarlar. Konsantre olmakta güçlük çekebilirler ve kendilerini işte, televizyon seyrederken ve hatta araba kullanırken uyuyakalmış halde bulabilirler. Ayrıca işle ilgili kazalar açısından daha yüksek risk altında olabilirler. Obstrüktif uyku apnesi olan çocuklar ve gençler okulda başarısız olabilirler ve genellikle dikkat veya davranış sorunları yaşarlar.
- Kardiyovasküler problemler. Obstrüktif uyku apnesi sırasında meydana gelen kan oksijen seviyesindeki ani düşüşler, kan basıncını yükseltir ve kardiyovasküler sistemi zorlar. Obstrüktif uyku apnesi olan birçok kişi, kalp hastalığı riskini artırabilen yüksek tansiyon (hipertansiyon) geliştirir. Obstrüktif uyku apnesi ne kadar şiddetli olursa, koroner arter hastalığı, kalp krizi, kalp yetmezliği ve felç riski o kadar artar. Obstrüktif uyku apnesi, anormal kalp ritimleri (aritmiler) riskini artırır. Bu anormal ritimler kan basıncını düşürebilir. Altta yatan kalp hastalığı varsa, bu tekrarlayan çoklu aritmi atakları ani ölüme yol açabilir.
- İlaç ve ameliyat komplikasyonları. Obstrüktif uyku apnesi ayrıca bazı ilaçlar ve genel anestezi ile ilgili bir endişe kaynağıdır. Sakinleştiriciler, narkotik analjezikler ve genel anestezikler gibi bu ilaçlar üst solunum yolunuzu gevşetir ve obstrüktif uyku apnenizi kötüleştirebilir. Obstrüktif uyku apneniz varsa, özellikle sedasyon uygulandıktan ve sırt üstü yattıktan sonra, büyük ameliyatlardan sonra daha kötü solunum problemleri yaşayabilirsiniz. Obstrüktif uyku apnesi olan kişiler ameliyattan sonra komplikasyonlara daha yatkın olabilir. Obstrüktif uyku apneniz veya obstrüktif uyku apnesine bağlı semptomlarınız varsa, ameliyat olmadan önce doktorunuza söyleyiniz. Obstrüktif uyku apnesi semptomlarınız varsa, doktorunuz ameliyattan önce sizi obstrüktif uyku apnesi için test edebilir.
- Göz problemleri. Bazı araştırmalar, obstrüktif uyku apnesi ile glokom gibi belirli göz rahatsızlıkları arasında bir bağlantı bulmuştur. Göz komplikasyonları genellikle tedavi edilebilir.
- Uykusuz ortaklar. Yüksek sesle horlama, etrafınızdakilerin iyi dinlenmesini engelleyebilir ve sonunda ilişkilerinizi bozabilir. Bazı ortaklar başka bir odada uyumayı bile seçebilir. Horlayan kişilerin birçok yatak partneri de uykudan mahrum kalmaktadır.
Obstrüktif uyku apnesi olan kişiler ayrıca hafıza problemlerinden, sabah baş ağrılarından, ruh hali değişimlerinden veya depresyon duygularından ve geceleri sık idrara çıkma ihtiyacından (noktüri) şikayet edebilirler.
.
Discussion about this post