Obeziteyi ebeveynlerinizden miras alabilir misiniz? Yeni araştırmalar bunun mümkün olduğunu söylüyor.
- Yeni bir araştırmaya göre, orta yaşta obeziteye sahip olan ebeveynlerin çocuklarının aynı yaşta da obeziteye sahip olma olasılığı önemli ölçüde yüksek.
- Bu araştırma, obezitenin ebeveynlerden çocuklarına geçişini araştırmak için iki kuşak aileyi takip ediyor.
- Obezitenin neden nesiller arası aktarıldığına dair mekanizmalar hala tam olarak anlaşılmış değil ancak araştırmacılar faktörlerin hem genetik hem de çevresel olduğuna inanıyor.
Norveç’teki yeni araştırma, obezitenin “nesiller arası aktarımına” ışık tutuyor.
Yani obezitenin ebeveynlerden çocuklara nasıl aktarılabileceğidir.
Avrupa Obezite Kongresi’nde yakında yapılacak bir sunumda bilim insanları, orta yaşta obeziteye sahip olan ebeveynlerin çocuklarının aynı yaşta da obeziteye sahip olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu bildiriyorlar.
Araştırmacılar ayrıca ebeveynlerin vücut kitle indeksi (BMI) puanlarının çocuklarında da aynı ölçümleri etkilediğini keşfettiklerini söyledi.
UiT Norveç Arktik Üniversitesi’nde klinik diyetisyen ve araştırmacı olan Mari Mikkelsen, “Ebeveynlerden birinin veya her ikisinin de orta yaşta obezite ile yaşaması durumunda, çocuğun orta yaşta obezite ile yaşama ihtimalinin önemli ölçüde arttığını bulduk” dedi. Bu araştırmanın yazarı olarak bize şunu söyledi.
Bu araştırmaya dahil olmayan bir uzman, bu bulguların obezite ve genetik üzerine daha önce yapılan çalışmaları genişlettiğini söyledi.
“Araştırma, obezitenin bir nesilden diğerine aktarılabileceğini güçlü bir şekilde ortaya koyuyor. Çeşitli çalışmalar, vücut kitle indeksi gibi obezite ile ilgili ölçümler açısından ebeveynler ve çocukları arasında korelasyon olduğunu göstermiştir. Louisiana Eyalet Üniversitesi’nde nüfus ve halk sağlığı bilimleri profesörü ve Obezite Derneği sözcüsü Peter Katzmarzyk, “Bu çalışma orta yaştaki aile benzerliğini göstererek bir adım daha ileri gidiyor” dedi.
Bu yeni araştırma henüz hakemli bir dergide yayınlanmadı.
Ebeveynler, çocuklar ve obezite
Araştırmacılar sunumlarında, orta yaşta obeziteye sahip ebeveynlerin çocuklarının, kilosu sağlıklı BMI aralığına düşen ebeveynlerin çocuklarına kıyasla aynı yaşta obeziteye sahip olma olasılığının 6 kat daha fazla olduğunu belirtiyor.
Araştırmacı, yalnızca bir ebeveynin obeziteye sahip olması durumunda çocukların orta yaşta obeziteye sahip olma olasılığının hala 3 kat daha fazla olduğunu söyledi.
Ancak araştırmacılar, ebeveynin cinsiyetine bağlı olarak yalnızca bir ebeveynin obeziteye sahip olması durumunda hafif bir değişiklik buldu. Babada obezite varsa çocuklarda obezite görülme olasılığı 3,74 kat daha fazlaydı. Anne olsaydı olasılık 3,44 kattı.
Araştırmacılar ayrıca ebeveynlerin vücut kitle indeksi (BMI) skorları ile çocuklarınınki arasında doğrudan bir korelasyon olduğunu belirtti. BMI, bireyin boy ve kilosuna göre hesaplanan vücut yağının bir ölçüsüdür. Bu çalışma, annenin BMI’sındaki her 4 puanlık artış için çocuklarının BMI’sının 0,8 puan arttığını buldu. Baba tarafında ise her 3,1 puanlık BMI, çocuklarının BMI’ını 0,74 puan artırdı.
“Önceki araştırmalar ebeveynlerin ve çocuklarının BMI’ları arasında güçlü bir ilişki olduğunu gösteriyor. Bu ergenlerde de görülür. Mikkelsen, orta yaştaki yavrulardaki ilişkileri araştıran çok az çalışma olduğunu söyledi.
Çok kuşaklı obezite
Mikkelsen ve ekibi bulgularını Norveç’te devam eden nüfusa dayalı bir çalışma olan Tromsø çalışmasına dayandırdı.
Yaşları 40 ila 59 arasında değişen, orta yaştaki iki nesil aileden gelen verileri içeriyordu. Araştırmanın 1994 ve 1995’te gerçekleştirilen dördüncü dalgasında ebeveynler yer alırken, 2015 ve 2016’da yürütülen yedinci dalgada ise çocuklar yer aldı.
Ekip toplamda hem ebeveynleri hem de çocukları içeren 2.000’den fazla aileden gelen verileri kullandı.
Araştırmacılar, analiz sonuçlarının yaş, cinsiyet, eğitim ve fiziksel aktivite düzeyi gibi ortak karıştırıcı faktörlere göre ayarlama yapıldıktan sonra da devam ettiğini buldu.
Yine Norveç’te 2016 yılında yayınlanan ve 8.000’den fazla ebeveyn-çocuk grubunu içeren benzer bir çalışma, bu kez ergenlik döneminde ebeveynlerin BMI’si ile çocukların BMI’si arasında güçlü bir ilişki buldu. Fazla kilolu veya obezitesi olan ebeveynlerin çocuklarının BMI’ını olumsuz etkileme olasılığı daha yüksekti. Bu çalışmada olduğu gibi, bu ilişki her iki ebeveynin de aşırı kilolu veya obeziteye sahip olduğu durumlarda en güçlüydü.
Uzmanlar, mevcut araştırmanın, obezitenin kuşaktan kuşağa aktarıldığına inanılan hem genetik hem de çevresel sayısız yolu açıklamaya yardımcı olmadığını belirtiyor.
Mikkelsen, “Çalışmamızda ilişkileri araştırdık ancak nedensel etkilerle ilgili hiçbir sonuç çıkaramıyorum” dedi. “Genler ve çevre arasındaki etkileşim karmaşıktır ve nesiller arası ilişkilerin incelenmesi her ikisinin de etkisini yakalar ancak ikisi arasında mutlaka bir ayrım yapmaz.”
Genetik obezitede gerçekten rol oynuyor. Araştırmalar, çevresel faktörlerin tek başına obeziteyi teşvik etmek için her zaman yeterli olmadığını göstermiştir. Bazı bireyler genleri nedeniyle obeziteye daha duyarlı olabiliyor. Öte yandan diyet, fiziksel aktivite, yoğun kalorili gıdalara erişim, stres ve ilaç kullanımı gibi çevresel ve davranışsal faktörler de obezitenin habercisidir.
Bu nedenle obezite, nedeni tek bir faktöre bağlanamadığı için “çok faktörlü bir hastalık” olarak tanımlanıyor.
Obezitenin zararlı etkileri
Obezite küresel bir sağlık sorunudur.
Obez bireyler, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi ciddi hastalık ve sağlık sorunu açısından yüksek risk altındadır:
- Yüksek tansiyon
- 2 tip diyabet
- Beyin damar kazası (inme)
- Endişe ve depresyon
- Kalp hastalığı
:max_bytes(150000):strip_icc()/underweight-while-pregnant-4589291_final2-cad7024e794947c4a6097b135c6d57e8.png)
Discussion about this post