Tantrum Nedir?
Öfke nöbeti, bir çocuğun kontrolsüz bir öfke ve hayal kırıklığı patlaması sergilemesidir. Bazen öfke nöbetleri olarak adlandırılan öfke nöbetleri, çığlık atmak, ayaklarını yere basmak, tekmelemek veya kendilerini yere atmak olabilir.
Her ebeveynin, çocuklarının bir anda öfke nöbetleri geçirdiğine tanık olması muhtemeldir. Bir çocuk duygularıyla başa çıkmanın sosyal olarak daha uygun yollarını öğrendikçe genellikle zamanla azalırlar.
Normal nedir?
İster başka bir kurabiye yiyemeyeceklerini söylediğiniz için kızgın olsunlar, ister soğuk bir günde sahile gidemeyecekleri için üzgün olsunlar, küçük çocuklar için öfke nöbetleri normaldir. Duygularını yönetmekte zorlanan yeni yürümeye başlayan çocuklar ve okul öncesi çocuklar, üzüldüklerinde genellikle dramatik öfke nöbetleri sergilerler.
Öfke nöbetleri, istediklerini elde etme girişimi de olabilir. Onları susturmak için şeker alacağınızı umarak bakkalda yüksek sesle çığlık atabilirler. Veya ne kadar üzgün olduklarını anlamanızı sağlamak için daha yüksek sesle konuşabilir veya kendilerini önünüze atabilirler.
Çocukların öfke nöbetlerinin yaygın nedenleri arasında aç olmak, aşırı yorgun hissetmek veya iyi hissetmemek yer alır. Fiziksel rahatsızlıktan kaynaklanan öfke nöbetleri genellikle endişe nedeni değildir.
Çoğu durumda, öfke nöbetleri birkaç dakika içinde durur ve çocuk sakinleşir ve gününe normal bir şekilde devam edebilir. Öfke nöbetleri ebeveynler için sinir bozucu ve utanç verici olabilse de (özellikle toplum içinde ortaya çıktıklarında), genellikle endişe kaynağı olmamalıdır.
Araştırmacılar, 18-24 aylık çocukların %70’inin sinir krizi geçirdiğini bulmuşlardır. Yeni yürümeye başlayan çocuk öfke nöbetleri genellikle çığlık atmayı ve ağlamayı içerir.
Ancak, bu öfke nöbetleri mutlaka 2 yaşında kaybolmaz. Aslında, bazı araştırmacılar, en yüksek öfke nöbetlerinin 3 ila 5 yaş aralığında meydana geldiğini bulmuşlardır. Okul öncesi çocukların yaklaşık %75’i öfke nöbetleri sergiler.
18 ila 60 aylık çocukların çoğunda ortalama olarak günde bir kez ağlama ve vurma görülür. Ortalama öfke nöbeti süresi 3 dakikadır ve çoğu 1.5 ile 5 dakika arasında sürer.
Ne Normal Değil?
Bununla birlikte, öfke nöbetlerinin sorunlu hale geldiği veya altta yatan bir sorunun belirtisi olabileceği zamanlar vardır.
Araştırmacılar şiddetli öfke nöbetleri sergileyen okul öncesi çocukları incelediklerinde, bunların %52’sinin öfke nöbetiyle ilgili olmayan başka davranışsal/duygusal sorunları olduğunu buldular.
Araştırmacılar, duygusal olarak sağlıklı çocukların daha az şiddetli öfke nöbetleri sergilediklerini bulmuşlardır. Ayrıca öfke nöbetlerinden daha hızlı kurtulabilirler.
Çoğu çocuğun bu davranışlardan bazılarını ara sıra sergileyebilmesi muhtemel olsa da, bu davranışları içeren sık öfke nöbetleri endişe kaynağı olabilir:
- başkalarına vurmak
- nesneleri fırlatmak
- nesneleri kırmak
- kendine vurmak
- kafa beceriyor
- nefes tutmak
- kendini ısırma
- başkalarını ısırmak
- duvarlara çarpmak
- başkalarına tükürmek
Bir öfke nöbeti sırasındaki davranışların ciddiyetine ek olarak, araştırmacılar ayrıca daha sık öfke nöbetleri sergileyen çocukların altta yatan bir zihinsel sağlık sorununa sahip olma olasılığının daha yüksek olduğunu bulmuşlardır.
Öfke nöbetinin uzunluğu da başka bir sorunun işareti olabilir. 25 dakika veya daha uzun süren öfke nöbetleri daha ciddi sorunlara işaret edebilir.
Bir öfke nöbeti geçirdikten sonra kendilerini sakinleştirmekte zorlanan çocukların, altta yatan bir zihinsel sağlık sorunu veya davranış bozukluğu gibi klinik bir sorunu olması daha olasıdır.
Dil Gecikmeleri ve Öfke nöbetleri
Araştırmalar, “geç konuşanların” daha şiddetli öfke nöbetleri sergilemesinin muhtemel olduğunu gösteriyor. Çalışma, daha az konuşulan kelimeye sahip 12 ila 38 aylık çocukların, daha konuşkan emsallerine göre daha sık ve daha ciddi öfke nöbetleri sergilediklerini buldu.
Belki kendilerini sözlü olarak ifade edemeyen çocuklar, sinir krizi geçirerek yetişkinlere ne kadar üzgün hissettiklerini gösterme ihtiyacı hissediyorlar. Dil becerileri geliştiğinde, öfke nöbetleri azalabilir.
Depresyon ve Yıkıcı Davranış Sorunları
Araştırmacılar ayrıca şiddetli öfke nöbetlerinin altta yatan bir psikiyatrik bozukluğun işareti olabileceğini keşfettiler.
Araştırmalar, depresyonu olan çocukların, öfke nöbetleri sırasında kafalarını çarpmak veya kendilerini ısırmak gibi kendine zarar verici davranışlar sergileme olasılığının daha yüksek olduğunu bulmuştur. Ayrıca nesnelere ve diğer insanlara karşı saldırgan olma olasılıkları daha yüksektir.
Yıkıcı davranış bozukluğu olan çocukların okulda veya kreşte akranlarına göre daha fazla öfke nöbeti gösterme olasılığı daha yüksektir. Ayrıca bir öfke nöbetinden kurtulmak için daha fazla zamana ihtiyaç duyma eğilimindedirler.
Tantrumlara Nasıl Cevap Verilir?
Çocuğunuz yeni beceriler öğrendikçe ve olgunlaştıkça öfke nöbetleri zamanla yavaş yavaş ortadan kalkmalıdır. Bir öfke nöbetine yanıt vermenin en iyi yollarından bazıları şunlardır:
-
Boşver onları. Çocuğunuz evde sinir krizi geçirirse, çekip gidebilir ve hiçbir şey söylemeyebilirsiniz. Çocuğunuz öfke nöbetlerinin dikkatinizi çekmenin etkili bir yolu olmadığını öğrendiğinde, kendilerini ifade etmenin başka yollarını öğrenmek için motive olabilir.
-
Bittiğinde dikkat edin. Öfke nöbeti bittiğinde tekrar dikkat edin. “Ah, bloklarınla tekrar oynamaya karar verme şeklini beğendim” gibi bir şey söyle. Bu, daha sık görmek istediğiniz davranışları güçlendirir.
-
Onlara teslim olma. Bir öfke nöbetine girmediğinizden emin olun. Aksi takdirde, çocuğunuz çığlık atmanın veya tekmelemenin istediğini elde etmenin etkili bir yolu olduğunu öğrenecektir.
-
Çocuğunuzu ortamdan uzaklaştırın. Çocuğunuz halka açık bir yerin ortasında öfke nöbeti geçirirse, onu biraz sessiz bir süre için dışarı ya da arabaya götürmeye karar verebilirsiniz. Sakin olduklarında aktiviteye dönebilirsiniz.
-
Saldırganlık eylemleri için sonuçları kullanın. Çocuğunuz saldırganlaşırsa, sorunu hemen çözün. Müdahale edebilir ve “Vurmak yok” diyebilir ve ardından bir oyuncağı alabilir veya çocuğunuzu resmi bir molaya koyabilirsiniz. Kızgın hissetmenin sorun olmadığını, ancak kimseyi incitmemenin doğru olmadığını açıkça belirtin.
Bir öfke nöbetini görmezden gelmenin iyi bir seçenek olmadığını hissettiğiniz belirli zamanlar olabilir – örneğin uçaktayken. Böyle bir durumda, öfke nöbetini durdurmak için ne gerekiyorsa yapmaya karar verebilirsiniz (çevrenizdeki herkesin iyiliği için). Bu, çocuğunuza bir içki vermeyi (içerken ağlayamazsınız) veya bir dakikalığına eğlenceli bir şeyle dikkatini dağıtmayı içerebilir.
Öfke nöbetlerini önleyin
Öfke nöbetlerinin oluşmasını önlemeye yardımcı olmak için yapabileceğiniz birkaç şey var. Öfke nöbetlerini azaltabilecek bazı stratejiler şunlardır:
-
Duygu kelimeleri öğretin. “Ağlama” demek yerine, “Şu anda gerçekten kızgın olduğunu görüyorum” gibi bir şey söyleyerek çocuğunuzun duygularını doğrulayın. Pratik yaparak, kendi duygularını sözlü olarak ifade etmeyi öğrenebilirler.
-
Sağlıklı başa çıkma becerileri konusunda rehberlik sağlayın. Onlara hızlı koşmak veya derin nefes almak gibi kızgın duygularla başa çıkmanın sağlıklı yollarını öğretin. Onlara “yastığa yumruk atmayı” öğretmenizin veya saldırganlıklarını göstermenin tavsiye edilmediğini unutmayın, çünkü bu, vurmanın iyi olduğunu söyleyen bir mesaj gönderir.
-
Problem çözme becerilerini öğretin. Çocuğunuzun bir sorunu sinir krizi geçirmeden nasıl çözeceğini keşfetmesine yardımcı olun. “Kız kardeşine kızgınsan ne yapabilirsin?” gibi sorular sorun. veya “Eğer ateşliysen, bunu düzeltmek için ne yapabilirsin?” Ardından, sorunu çözmek için birlikte çalışın.
-
Çocuğunuzun temel ihtiyaçlarının karşılandığından emin olun. Çocuğunuz açken veya aşırı yorgunken mağazaya bir gezi planlamak istemeyebilirsiniz. Bunun yerine, çocuğunuzun sabrını sınayabilecek aktiviteleri, kendilerini en iyi hissedebilecekleri zamanlarda planlamaya çalışın.
Çoğu durumda, öfke nöbetleri sadece sonunda geçecek olan bir aşamadır. Tutarlı bir disiplin uygulamak ve proaktif olarak çocuğunuza yeni beceriler öğretmek yardımcı olabilir.
Çocuğunuzun öfke nöbetleri konusunda endişeleriniz varsa, çocuk doktoruyla konuşun. Çocuk doktorunuz, belirli davranışları ele almak için bir plan oluşturmanıza yardımcı olabilir veya çocuğunuzun ihtiyaçlarını değerlendirebilecek bir ruh sağlığı uzmanına sevk edilebilirsiniz.
Discussion about this post