Nöbetler, Epilepsi ve Multipl Skleroz

Beyin de dahil olmak üzere merkezi sinir sistemini etkileyen nörolojik bir durum olarak, multipl skleroza (MS) sahip olmanın sizi biraz daha yüksek nöbet ve epilepsi riskine sokması sizi şaşırtmayabilir. Aslında, genel popülasyonun %1.2’sine kıyasla, MS ile yaşayan insanların tahmini %2 ila %5’inde epilepsi vardır. Epilepsinin MS’de yaklaşık üç kat daha yaygın olduğu düşünülmektedir.

nedenler

Nöbet, beyindeki, genellikle serebral korteksteki uygunsuz veya aşırı elektriksel aktiviteden kaynaklanır. Epilepsi, bu tür anormal beyin aktivitesinin neden olduğu tekrarlayan nöbetler olarak tanımlanır.

Bilim adamları, MS’niz olduğunda neden daha yüksek bir epilepsi riski olduğunu tam olarak anlamasalar da, bu, her iki durumdaki iltihabın rolü ile MS lezyonlarından kaynaklanan ve elektriksel bozulmalara yol açabilecek beyin hasarı arasındaki karmaşık bir etkileşimden kaynaklanıyor olabilir. Bu bağlantıyı anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.

Araştırmalar, nöbetlerin meydana gelmesi durumunda, çoğunlukla MS’in başlangıcından bir süre sonra başladığını göstermektedir. Bazı araştırmalar ayrıca MS’in şiddeti ile epilepsi riski arasında bir bağlantı bulmuştur; bu, MS vakası ne kadar şiddetliyse, nöbetlerin o kadar yaygın olduğu anlamına gelir.

Nöbet Türleri

Nöbetlerin sınıflandırıldığı iki tip vardır: jeneralize ve fokal. Genel popülasyonda olduğu gibi, sonuncusu MS’de en sık görülen tiptir; MS’de meydana gelen nöbetlerin yaklaşık %70’i fokaldir.

Genelleştirilmiş Nöbetler

Genelleştirilmiş bir nöbet tüm beyninizi içerir. Altı tip jeneralize nöbet vardır, ancak MS’de en sık görülen tip tonik-klonik nöbetlerdir.

Tonik-klonik nöbetler, konvülsiyonların (klonik faz) eşlik ettiği bilinç kaybı ve kas sertliği (tonik faz) ile karakterize edilir. Geçmişte büyük mal nöbetleri olarak anılan nöbetler genellikle bir ila üç dakika sürer.

Tanık olmak üzücü olsa da, tonik-klonik nöbet geçiren çoğu insan aslında onları hissetmez. Daha sonra, kişi tipik olarak bitkin, bitkin ve kafası karışmış hissedecektir. Nöbet başladığında kişi çökerse bazen kafa ve bedensel yaralanma meydana gelebilir.

Odak nöbetleri

Eskiden kısmi veya lokalize nöbetler olarak adlandırılan fokal nöbetler, beynin lokalize bir bölgesinden kaynaklananlardır. Görünümleri tonik-klonik nöbetlerden daha az dramatiktir ve bazı durumlarda nöbet geçiren kişi tarafından pek fark edilmeyebilir.

Bu nöbetler genel olarak aşağıdaki gibi sınıflandırılır:

• Odak farkında nöbetler: Önceleri basit kısmi nöbetler olarak bilinen bu tip kişinin bilincini kaybetmesine neden olmaz; daha ziyade, her şeyin geçici olarak “kapalı” görünmesini sağlar. İnsanlar genellikle garip duygular hissettiklerini veya şeylerin nasıl göründüğü, sesi, hissi, kokusu veya tadıyla ilgili değişiklikler yaşadıklarını tanımlar. Bazı durumlarda, kişinin kasları sertleşebilir veya genellikle yüzün veya vücudun bir tarafında seğirmeye başlayabilir.

• Fokal bozulmuş farkındalık nöbetleri: Daha önce kompleks parsiyel nöbet olarak adlandırılan bu nöbet tipi de bilinç kaybına neden olmaz, bunun yerine ani bir farkındalık eksikliği ile sonuçlanır. Sanki kişi bayılmak yerine “boşvermiş” gibi. Nöbet sırasında, kişi tepki vermeyebilir ve genellikle boşluğa bakar veya ellerini birbirine sürtmek, dudaklarını şapırdatmak, yutkunmak veya tekrarlayan sesler çıkarmak gibi tekrarlayan bir şekilde hareket eder. Çoğu durumda, kişi saldırı bittikten sonra ne olduğunu hatırlamayacaktır.

Belirtiler

Nöbetlerin televizyon ve film tasvirleri genellikle nasıl deneyimlenebileceklerine dair eksik bir resim çizer. Nöbetler, semptomları ve şiddeti açısından önemli ölçüde değişebilir – bazıları geçici ve neredeyse algılanamazken, diğerleri çok daha şiddetli ve sinir bozucu olabilir.

Nöbet belirtileri, sahip olduğunuz nöbet tipine bağlıdır, ancak genel olarak şunları içerebilir:

• Bilinç veya farkındalık kaybı
• Karışıklık, davranış değişiklikleri
• Geri çağırma veya uyarı olmadan düşer
• Garip hisler ve duygular
• Kolların ve bacakların kontrol edilemeyen sarsılma hareketleri
• Bakmak
• aura

Teşhis

Belirtilerinizin paroksismal semptomlar mı yoksa gerçek nöbetler mi olduğunu size söyleyebilecek bir nörolog görmeniz gerekecek.

Elektroensefalogram (EEG) adı verilen bir beyin dalgası testi, ikisi arasında bir fark gösterir, bu nedenle sağlık uzmanınız bu ayrımı yapmak için bir test isteyebilir. Epilepsi tanısını doğrulamak veya ekarte etmek için başka laboratuvar ve/veya görüntüleme testleri de yaptırabilirsiniz.

MS’niz ile bir süredir yaşıyor olsanız ve sizin üzerinizdeki etkisinden oldukça haberdar olsanız da, sağlık uzmanınızın nasıl hissettiğinize neyin sebep olduğunu belirlemesi önemlidir. Gerçekten bir nöbet geçiriyorsanız, doğru teşhisi geciktirmek sonuçlara yol açabilir ve uygun şekilde tedavi edilmenizi engelleyebilir.

Tedavi

MS’li kişilerde nöbetler hafif olma eğilimindedir ve kalıcı hasara neden olmaz. Çoğu durumda, nöbetleri kontrol etmek veya tamamen ortadan kaldırmak için antikonvülsan ilaçlara ihtiyaç vardır.

Epilepsiyi tedavi etmek için her biri farklı potansiyel fayda ve risklere sahip çeşitli ilaçlar mevcuttur. Aslında, bu antikonvülzanlardan bazıları, ağrı ve titreme gibi MS semptomlarını tedavi etmek için de kullanılır.

Hem MS hem de epilepsi ile amaç, semptomlarınızı azaltmada ve nöbetlerinizi kontrol etmede en iyi neyin işe yaradığını bulmak ve aynı zamanda yan etkileri minimumda tutmaktır. Sağlık uzmanınız, ihtiyaçlarınız ve semptomlarınız için en iyi ilacı bulmak için sizinle birlikte çalışacaktır.

Kas spazmları, seğirmeler, halsizlik veya titreme gibi nöbet benzeri semptomlar yaşıyorsanız, daha fazla araştırma için sizi bir nöroloğa yönlendirebilecek sağlık uzmanınızla konuşmanız önemlidir. Nöbetler veya paroksismal semptomlar yaşıyor olsanız da, tıbbi ekibiniz semptomlarınızı kontrol altına almanıza yardımcı olacak ve yaşam kalitenizi iyileştirecek bir tedavi planı hazırlayabilir.