genel bakış
Rektal prolapsus nedir?
Rektal prolapsus, rektum (kalın bağırsağın son bölümü) pelvik bölgedeki normal konumundan düştüğü ve anüsten dışarı çıktığı zaman meydana gelir. (“Prolapsus” kelimesi, vücudun bir bölümünün normal konumundan düşmesi veya kayması anlamına gelir.)
“Rektal prolapsus” terimi üç tip prolapsusu tanımlayabilir:
- Tüm rektum anüsün dışına uzanır.
- Rektal astarın sadece bir kısmı anüsten itilir.
- Rektum aşağı doğru inmeye başlar ancak anüsün dışına taşmaz (iç sarkma).
Rektal prolapsus, uzun süreli kabızlık öyküsü veya pelvik taban kaslarında zayıflığı olan yaşlı erişkinlerde yaygındır. Kadınlarda erkeklere göre daha sıktır ve hatta 50 yaş üstü kadınlarda (menopoz sonrası kadınlar) daha sık görülür, ancak daha genç insanlarda da görülür. Rektal prolapsus, bebeklerde – ki bu kistik fibroz belirtisi olabilir – ve daha büyük çocuklarda da ortaya çıkabilir.
Rektal prolapsus hemoroid için başka bir isim midir?
Hayır. Rektal prolapsus, kalın bağırsağın son bölümünün eklerinin kaymasından kaynaklanır. Hemoroid, anüs ve alt rektumda gelişen şişmiş kan damarlarıdır. Hemoroid, tuvalet dokusunda anal kaşıntı ve ağrı, rahatsızlık ve parlak kırmızı kan üretebilir. Erken rektal prolapsus, anüsten kaymış (yani prolapsus) iç hemoroidlere benzeyebilir ve bu iki durumu birbirinden ayırmayı zorlaştırabilir.
Belirtileri ve Nedenleri
Rektal prolapsus neden olur?
Rektal prolapsus, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok durumun bir sonucu olarak ortaya çıkabilir:
- Kronik (uzun süreli) kabızlık veya kronik ishal
- Bağırsak hareketleri sırasında uzun süreli ıkınma öyküsü
- Yaşlılık: Rektum ve anüsteki kaslar ve bağlar doğal olarak yaşla birlikte zayıflar. Pelvis bölgesindeki diğer yakın yapılar da yaşla birlikte gevşer ve bu da vücudun o bölgesindeki genel zayıflığa katkıda bulunur.
- Anal sfinkterin zayıflaması: Bu, dışkının rektumdan salınmasını kontrol eden özel kastır.
- Anal veya pelvik bölgelerde daha önce yaralanma
- Sinirlerde hasar: Rektum ve anüs kaslarının kasılma (büzülme) yeteneğini kontrol eden sinirler hasar görürse rektal prolapsus oluşabilir. Sinir hasarına hamilelik, zor vajinal doğum, anal sfinkter felci, omurilik yaralanması, sırt yaralanması/sırt cerrahisi ve/veya pelvik bölgenin diğer ameliyatları neden olabilir.
- Diğer hastalıklar, durumlar ve enfeksiyonlar: Rektal prolapsus diyabet, kistik fibroz, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, histerektomi ve kıl kurdu ve kamçı gibi parazitlerin neden olduğu bağırsak enfeksiyonlarının ve yetersiz beslenmeden veya gıdaları sindirme zorluğundan kaynaklanan hastalıkların bir sonucu olabilir.
Rektal prolapsus belirtileri nelerdir?
Rektal prolapsus semptomları, bir şişkinlik hissi veya anüsün dışına uzanan kırmızımsı renkli bir kitlenin görünümünü içerir. İlk başta, bu bağırsak hareketleri sırasında veya sonrasında ortaya çıkabilir ve geçici bir durumdur. Bununla birlikte, zamanla – sıradan bir miktar ayakta durma ve yürüme nedeniyle – rektumun ucu kendiliğinden anal kanaldan dışarı çıkabilir ve elle tekrar anüse itilmesi gerekebilir.
Rektal prolapsusun diğer semptomları anüs ve rektumda ağrı ve rektumun iç astarından kanamayı içerir. Bunlar nadiren yaşamı tehdit eden semptomlardır.
Fekal inkontinans başka bir semptomdur. Fekal inkontinans, anüsten mukus, kan veya dışkı sızıntısı anlamına gelir. Bu, rektumun anal kası germesi sonucu oluşur. Rektal prolapsus ilerledikçe semptomlar değişir.
Teşhis ve Testler
Rektal prolapsus nasıl teşhis edilir?
İlk olarak doktorunuz tıbbi geçmişinizi alacak ve rektal muayene yapacaktır. Gerçek bir bağırsak hareketini taklit etmek için bir komodinde otururken “zorlamanız” istenebilir. Sarkmayı görebilmek, doktorunuzun tanıyı doğrulamasına ve tedaviyi planlamasına yardımcı olur.
Üriner inkontinans, mesane sarkması ve vajinal/uterin prolapsus gibi diğer durumlar rektal prolapsus ile birlikte mevcut olabilir. Potansiyel sorunların çeşitliliği nedeniyle, ürologlar, ürojinekologlar ve diğer uzmanlar genellikle değerlendirmeleri paylaşmak ve ortak tedavi kararları almak için bir araya gelirler. Bu sayede aynı anda bu problemlerin herhangi bir kombinasyonunu onarmak için ameliyatlar yapılabilmektedir.
Doktorlar, rektal prolapsus ve diğer pelvik taban problemlerini teşhis etmek ve sizin için en iyi tedaviyi belirlemeye yardımcı olmak için birkaç test kullanabilir. Tedavi kararlarını değerlendirmek ve vermek için kullanılan testler şunları içerir:
- Anal elektromiyografi (EMG): Bu test, anal sfinkterlerin düzgün çalışmamasının nedeninin sinir hasarı olup olmadığını belirler. Ayrıca rektum ve anal kaslar arasındaki koordinasyonu da inceler.
- Anal manometri: Bu test, anal sfinkter kaslarının gücünü inceler. Büzgen kasın sıkılığını ölçmek için anüs ve rektuma yerleştirilen kısa, ince bir tüp kullanılır.
- Anal ultrason: Bu test, anal sfinkter kaslarının ve çevreleyen dokunun şeklini ve yapısını değerlendirmeye yardımcı olur. Bu testte, sfinkterlerin görüntülerini almak için anüs ve rektuma küçük bir prob yerleştirilir.
- Pudendal sinir terminal motor gecikme testi: Bu test, bağırsak kontrolünde yer alan pudendal sinirlerin işlevini ölçer.
- Proktografi (aynı zamanda defekografi): Bu test radyoloji bölümünde yapılır. Bu testte rektumun ne kadar iyi çalıştığını gösteren bir röntgen videosu çekilir. Video, rektumun ne kadar dışkı tutabileceğini, rektumun dışkıyı ne kadar iyi tuttuğunu ve rektumun dışkıyı ne kadar iyi serbest bıraktığını gösterir.
- kolonoskopi: Bu, kolon veya kalın bağırsağın bir muayenesidir. Kalın bağırsağın ince bağırsakla birleştiği yere kadar anüsten yukarıya doğru kameralı esnek bir tüp geçirilir. Bu, sorunun kaynağına ilişkin görsel ipuçları sağlamaya yardımcı olur.
- Proktosigmoidoskopi: Bu test, iltihaplanma, tümör veya skar dokusu gibi anormallikleri arayarak kolonun alt kısmının astarının görüntülenmesini sağlar. Bu testi gerçekleştirmek için ucuna kamera takılı esnek bir tüp sigmoid kolona kadar rektuma sokulur.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRI): Bu test radyoloji bölümünde yapılır. Bazen pelvik organları değerlendirmek için kullanılır.
Yönetim ve Tedavi
Rektal prolapsus nasıl tedavi edilir?
Bazı çok küçük, erken prolapsus vakalarında, tedavi evde dışkı yumuşatıcıların kullanımıyla ve düşen dokuyu elle anüse geri iterek başlayabilir. Bununla birlikte, prolapsusu onarmak için genellikle ameliyat gerekir.
Birkaç cerrahi yaklaşım vardır. Cerrahın seçimi hastanın yaşına, mevcut diğer sağlık sorunlarına, sarkıklığın boyutuna, muayene ve diğer testlerin sonuçlarına ve cerrahın tercihine ve belirli tekniklerdeki deneyimine bağlıdır.
Karın ve rektal (perineal olarak da adlandırılır) cerrahi, rektal prolapsus onarımında en yaygın iki yaklaşımdır.
Karın onarım yaklaşımları
Karın prosedürü, karın boşluğunu görüntülemek ve ameliyat etmek için karın kaslarında bir kesi yapılması anlamına gelir. Genellikle genel anestezi altında yapılır ve sağlıklı erişkinlerde en sık kullanılan yaklaşımdır.
Karın onarımının en yaygın iki türü rektopeksidir (fiksasyon). [reattachment] rektum) ve rezeksiyon (bağırsak bölümünün çıkarılması) ve ardından rektopeksi. Şiddetli kabızlığı olan hastalarda rezeksiyon tercih edilir. Rektopeksi, küçük anahtar deliği kesileri ile laparoskopik olarak veya robotik olarak da yapılabilir ve hastaların iyileşmesini çok daha kolay hale getirir.
Rektal (perineal) onarım yaklaşımları
Rektal prosedürler genellikle yaşlı hastalarda ve daha fazla tıbbi sorunu olan hastalarda kullanılır. Bu hastalarda genel anestezi yerine spinal anestezi veya epidural (vücudun belirli bir bölgesinde ağrıyı bloke eden anestezi) kullanılabilir. En yaygın iki rektal yaklaşım Altemeier ve Delorme prosedürleridir:
- Altemeier prosedürü: Perineal proktosigmoidektomi olarak da adlandırılan bu prosedürde, rektumun anüsün dışına uzanan kısmı kesilir (ampute edilir) ve iki uç tekrar birbirine dikilir. Rektumu desteklemeye yardımcı olan kalan yapılar, daha iyi destek sağlamak amacıyla tekrar dikilir.
- Delorme prosedürü: Bu işlemde sadece düşen rektumun iç astarı çıkarılır. Daha sonra dış katman katlanır ve dikilir ve iç astarın kesik kenarları birbirine dikilir, böylece rektum artık anal kanalın içinde olur.
Rektal prolapsus ameliyatı sonrası oluşabilecek riskler/komplikasyonlar nelerdir?
Herhangi bir ameliyatta olduğu gibi, anestezi komplikasyonları, kanama ve enfeksiyon her zaman risk taşır. Rektal prolapsusu onarmak için yapılan ameliyatlardan kaynaklanan diğer riskler ve komplikasyonlar şunlardır:
- Bağırsakların iki ucunun yeniden birleştiği yerde iyileşme eksikliği. Bu, bağırsağın bir bölümünün çıkarıldığı ve kalan bağırsağın iki ucunun yeniden birleştirildiği bir ameliyatta olabilir.
- Karın içi veya rektal kanama
- İdrar retansiyonu (idrar yapamama)
- Ameliyatın tıbbi komplikasyonları: kalp krizi, zatürree, derin ven trombozu (kan pıhtıları)
- Rektal prolapsusun dönüşü
- Kötüleşen veya gelişen fekal inkontinans
- Kabızlığın kötüleşmesi veya gelişmesi
Ameliyattan sonra kabızlık ve ıkınmalardan kaçınılmalıdır. Lif, sıvılar, dışkı yumuşatıcılar ve hafif müshil maddeler kullanılabilir.
Görünüm / Prognoz
Rektal prolapsus ameliyatı ne kadar başarılıdır?
Başarı, destek dokuların durumuna ve hastanın yaşı ve sağlığına bağlı olarak değişebilir. Karın prosedürleri, perineal prosedürlerle karşılaştırıldığında, sarkmanın geri gelme şansının daha düşük olması ile ilişkilidir. Ancak çoğu hastada cerrahi prolapsusu düzeltir.
Rektal prolapsus ameliyatından iyileşme ne kadar sürer?
Ortalama hastanede kalış süresi 2 ila 3 gündür, ancak bu, hastanın diğer sağlık koşullarına bağlı olarak değişir. Tam iyileşme genellikle bir ay içinde beklenebilir; ancak hastalar en az 6 ay boyunca ıkınma ve ağır kaldırmaktan kaçınmalıdır. Aslında, sarkmanın geri dönmesini önlemek için en iyi şans, bir ömür boyu ıkınma ve karın basıncını artıran faaliyetlerden kaçınmak için çaba sarf etmektir.
Discussion about this post