Narkolepsi Nasıl Teşhis Edilir?

Narkolepsi, uyku-uyanıklık döngüsünü bozan kronik nörolojik bir durumdur. Çoğunlukla gündüz aşırı uyku hali ile ilişkilidir, ancak aynı zamanda katapleksi, güçlü bir duygusal tepki nedeniyle ani bir kas kontrolü kaybı gibi başka semptomlara da yol açabilir.

Ev muayeneleri ve çevrimiçi araçlar tanıya yardımcı olabilir ve fizik muayene diğer nörolojik bozuklukları ekarte edebilir, ancak narkolepsi ancak uzmanlaşmış bir uyku kliniğinde yapılan bir değerlendirmeden sonra doğrulanır.

Burada, uyurken fizyolojik aktiviteyi ölçen polisomnogram (PSG) ve gündüz uykululuğunu izleyen çoklu uyku gecikme testi (MSLT) olmak üzere iki test narkolepsi varlığını doğrulayabilir.

Narkolepsinin anlaşılmasındaki son gelişmeler ışığında, tanı için potansiyel olarak yardımcı olabilecek başka değerlendirmeler ortaya çıkmaktadır. Bunlar arasında genetik testler ve hipokretin düzeylerinin (uyku ve uyanıklık döngülerinin düzenlenmesiyle ilişkili bir nörotransmitter) değerlendirilmesi yer almaktadır.

Kendi Kendine Kontroller/Evde Test

Çoğu hasta için, narkolepsi teşhisindeki ilk adımlar, genellikle bir sağlık hizmeti sağlayıcısına danışılarak gözlem ve evde değerlendirmeyi içerir. Aşağıdaki adımlar tek başına durumun varlığını doğrulamasa da süreci başlatmaya yardımcı olacaktır:

• Narkolepsiden şüpheleniliyorsa, genellikle bir ila iki haftalık bir süre boyunca bir uyku günlüğü tutulması önerilir. Gündüz uyku nöbetlerinin yanı sıra gece boyunca uykunun süresini ve kalitesini izlemeniz istenecektir. Bu sadece sağlık hizmeti sağlayıcınızın sahip olması için iyi bir kayıt olmakla kalmaz, aynı zamanda size vakanızın kapsamı ve ölçeği hakkında bir fikir verir.

• Epworth Uykululuk Ölçeği, genellikle narkolepsi ile ilişkili gündüz uykululuğunu ölçen çevrimiçi olarak sunulan bir öz değerlendirmedir. Harvard Tıp Okulu Uyku Tıbbı Bölümü’nde bulunan bu basit anket kesin bir teşhis sağlayamaz, ancak bir uyku uzmanı aramanız gerekip gerekmediğini belirlemenize yardımcı olabilir.

• Ullanlinna Narkolepsi Ölçeği, en sık görülen tip olan katapleksi ile birlikte narkolepsi olasılığını belirlemeye yardımcı olabilecek başka bir ankettir. Bununla birlikte, narkolepsisi olan bazı kişilerin – “tip 2 narkolepsi” olarak adlandırılanların – bu semptomu yaşamadığına dikkat etmek önemlidir.

Fiziksel Muayene

Bu durum için ilk değerlendirme, tıbbi geçmişin kapsamlı bir değerlendirmesini içerir. Sağlık uzmanınız size uyku alışkanlıklarınızı soracak ve katapleksi, gündüz halüsinasyonları ve diğer semptomları değerlendirecektir. Diğer sorunların sorunlara neden olmadığından emin olmak için nörolojik testler de yapabilirler.

Laboratuvarlar ve Testler

Narkolepsinin kesin nedenleri hala bilinmediğinden, klinik tanı, uyku bozukluklarının diğer nedenlerini ekarte etmeyi içeren çok aşamalı bir prosedürdür. İşte tipik yaklaşımların hızlı bir dökümü.

polisomnogram

“Uyku çalışması” olarak da bilinen polisomnogram muayenesinde kas hareketleriniz, nefesiniz, göz hareketleriniz ve beyin aktiviteleriniz gece uyurken kaydedilir. Temel olarak, bu test, aldığınız uykunun kalitesini değerlendirerek, sorunların nedeni olarak diğer bozuklukları dışlar.

Çoklu Uyku Gecikme Testi

PSG testinden sonraki gün MSLT uygulanır; narkolepsi tanısında en kesin ve önemli test budur. Temel olarak, günde her biri iki saat arayla beş kısa şekerleme yapmanız istenecektir. Sürekli olarak sekiz dakika içinde uykuya dalanların gündüz aşırı uykulu olduğu kabul edilir.

Narkolepsisi olan kişiler, rüya görmeye neden olan aşama olan hızlı göz hareketi (REM) uykusunun normalden daha hızlı başlamasını yaşarlar. Beş uykudan en az ikisinde ve ayrıca PSG sırasında uykuya daldıktan sonraki 15 dakika içinde bu duruma ulaşmak, bu durumun bir işaretidir.

Hipokretin 1 Seviye Ölçümü

Daha yakın zamanda kurulmuş bir tanı aracı, nörotransmitter hipokretin 1 seviyelerini ölçmeyi içerir. Lomber ponksiyon (“spinal tap” olarak da bilinir) kullanılarak küçük bir beyin omurilik sıvısı numunesi alınır ve klinik olarak test edilir. Uyku ve uyanma döngülerini düzenleyen hipokretin 1’in normalden az miktarda olması, katapleksili narkolepsi belirtisidir.Kazanmak

Genetik test

Kesin olmamakla birlikte, belirli bir genetik belirteç olan HLA-DQB1*06:02’nin varlığı narkolepsi ile yakından bağlantılıdır. Bu, uyku ve uyanıklık döngülerini düzenleyen bir genin türevidir. Genetik testler, sağlık hizmeti sağlayıcılarının semptomların atipik olduğu vakaları teşhis etmesine yardımcı olur.

Ayırıcı tanı

Belirtildiği gibi, narkolepsi teşhisinin anahtarı genellikle onu diğer bozukluklardan ayırt etmeyi içerir. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç koşul benzerdir.

idiyopatik hipersomni

İdiyopatik hipersomni, bilinen bir nedene bağlı olarak aşırı uykululuk epizodlarının ortaya çıktığı, nadir görülen kronik veya akut bir durumdur. Narkolepsiden farklıdır, çünkü hastalar şekerleme yaptıktan sonra tazelenmiş hissetmezler ve kontrol edilemeyen uyku atakları yaşamazlar.

Ayrıca, katapleksi bu durumla ilişkili değildir. Bazı durumlarda, idiyopatik hipersomnisi olanlar, dinlenmiş hissetmek için geceleri 10 saat veya daha fazla uykuya ihtiyaç duyarlar.

uyku apnesi

Uyku apnesi, uyku sırasında solunum güçlüğü ve kesintilerle karakterize yaygın bir hastalıktır. Uyku apnesi, diğer semptomların yanı sıra uyku sırasında kesintilere, yüksek sesle horlamaya, gündüz uyku hali, sinirlilik ve konsantrasyon sorunlarına yol açar.

Vücudun hava yollarındaki tıkanıklıklarla ilişkili bu durum, tedavi edilmezse, diğer sorunların yanı sıra yüksek tansiyon, düzensiz kalp atışı, diyabet, felç ve kalp yetmezliğine yol açabilir.

Kleine-Levin Sendromu

Bu nadir hastalığa sahip olanlar aşırı uyku hali, günde 20 saate kadar uyuma ihtiyacı ve aşırı yemek yeme ihtiyacı olan kompulsif hiperfaji ve diğer davranışsal sorunlar yaşarlar.

Uyanıkken, bu durumda olanlar kafa karışıklığı, sinirlilik, ilgisizlik ve uyuşukluk (enerji eksikliği) yaşarlar. Kleine-Levin sendromu da halüsinasyonlara neden olabileceğinden, bu durumun diğer semptomları narkolepsiyi taklit eder.

Diğer durumlar

Beyin tümörleri, kafa travması, psikoz ve beyindeki arterioskleroz (atardamarların sertleşmesi) dahil olmak üzere diğer bazı durumlar da narkolepsiyi taklit edebilir. Bu koşullar, narkolepsili kişilerin yaşadığı benzer türde aşırı gündüz uykululuğuna yol açabilir.KazanmakKazanmak

Diğer birçok hastalık veya durumun aksine, narkolepsi teşhis etmek zor olabilir; kesin nedenleri hala bilinmemektedir ve semptomları ve şiddeti büyük ölçüde değişebilir.

Bununla birlikte, sağlık hizmeti sağlayıcıları ve araştırmacılar bu konuda daha fazla şey öğrendikçe, durumu tespit etmek de dahil olmak üzere onu üstlenme yaklaşımlarının daha iyi hale geldiğine şüphe yok. Doğru tıbbi yardımla, genellikle zorlu olan bu durumun üstesinden kesinlikle gelinebilir.

Ancak bunun için esas olan, ihtiyacınız olan bakımı almak için proaktif bir yaklaşımdır. Siz veya sevdiğiniz biri narkolepsiden şüpheleniyorsanız, pratisyeninizi aramaktan ve daha iyi günlere giden yola çıkmaktan çekinmeyin.