genel bakış
monositler nedir?
Monositler, mikropları (virüsler, bakteriler, mantarlar ve protozoalar) bulup yok etmek ve enfekte hücreleri ortadan kaldırmak için kanınızda ve dokularınızda bulunan bir tür beyaz kan hücresidir (lökositler). Monositler, yaralanmayı tedavi etmeye ve enfeksiyonu önlemeye yardımcı olmak için diğer beyaz kan hücrelerini çağırır.
İşlev
Monositler ne yapar?
Monositler, hücrenizin itfaiyecileridir. Yaşam döngüleri, büyüdükleri ve vücudunuzu korumak için eğitildikleri kemik iliğinde (kemiklerinizin içindeki yumuşak doku) başlar. Olgunlaştıklarında, vücudunuzu mikroplar gibi yabancı istilacılara karşı savunmak için kan dolaşımınıza ve dokularınıza girerler.
Mikroplar vücudunuza girdiklerinde ateşe benzerler. Mikroplar dokularınıza girdiğinde, monositler bir alarm duyar ve onları yangınla mücadele için harekete geçirir. Bu hücresel itfaiyeciler iki hücre tipine ayrılır:
- Dendritik hücreler: Mikroplarla savaşmak için bağışıklık sisteminizdeki diğer hücrelerden destek isteyin.
- Makrofajlar: Vücudunuzu ön saflardaki mikroplardan koruyun.
Dendritik hücreler ne yapar?
Dendritik hücreler, itfaiyenizin çağrı merkezidir. Enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olmak için vücudunuzdaki diğer hücreleri uyarmaktan sorumludurlar. Dendritik hücreler, cildinizin hemen altında ve burnunuzun, akciğerlerinizin, midenizin ve bağırsağınızın astarı gibi yüzeysel dokularda bulunur. Bir mikrop vücudun dokularına girdiğinde, dendritik hücreler istilacı mikropun antijenini (mikroptaki antikor yanıtı üreten molekül) toplar ve diğer beyaz kan hücrelerini enfeksiyon bölgesine gelmeleri için uyaran proteinleri (sitokinler) serbest bırakır ve işgalciyi yok et.
Makrofajlar ne yapar?
Ateşin ön saflarında yer alan makrofajlar, vücudunuza giren mikroplarla (virüsler, bakteriler, mantarlar ve protozoalar) savaşır. Makrofaj hücreleri istilacı mikropları çevreler ve hücre içindeki toksik enzimlerle onu yutar ve öldürür. Bu hücreler ayrıca ölü hücreleri dokularınızdan ve kan dolaşımınızdan uzaklaştırmaya yardımcı olur.
Anatomi
Monositler neye benziyor?
Monositler, en büyük beyaz kan hücresi türüdür ve bir kırmızı kan hücresinin neredeyse iki katı büyüklüğündedir. Mikroskop altında, monositlerin boyutlarına göre tanımlanması kolaydır. Monosit hücreleri, sitoplazma adı verilen kapalı bir sıvı içinde yüzen iki gövdeli bir çekirdek (iki loblu çekirdek) merkezine sahiptir.
Bir laboratuvar teknisyeni, hücreleri mikroskop altında daha iyi görmek için hücrenin bileşenlerini soluktan koyu maviye ve mor renge dönüştüren bir leke ekleyecektir. Sitoplazma içinde, açık mor görünebilen küçük tane benzeri granüller bulunur. Hücre vücudunuzda hareket ettikçe çekirdek şekil değiştirir. Monositin çekirdeği, hücrenin merkezinde koyu mor görünür ve şu şekilde olabilir:
- Topaklı bir barbunya fasulyesi.
- Bir at nalı.
- Eğik bir daire.
- Girintili bir daire.
Monositler nerede bulunur?
Monositler, kemiklerinizin yumuşak dokusunda (kemik iliği) oluşur. Hücreler olgunlaştıktan sonra, bağışıklık sisteminizdeki diğer hücrelerle birlikte vücudunuzu enfeksiyondan korudukları dokularınıza giderler.
Koşullar ve Bozukluklar
Monositleri etkileyen yaygın bozukluklar nelerdir?
Koşullar, kanınızdaki monosit sayısına göre değişir. Vücudunuzun bir enfeksiyon veya hastalıkla savaşmasının bir sonucu olarak monosit sayınız çok yüksek veya çok düşük olabilir.
monositoz
Monositoz, monosit sayınız çok yüksek olduğunda ortaya çıkar. Çoğunlukla vücudunuzun savaştığı kronik bir enfeksiyon veya hastalıkla bağlantılıdır. Monositozun nedenleri şunlardır:
- Otoimmün hastalıklar (lupus, romatoid artrit).
-
Kan hastalıkları.
- Kanser (lösemi, lenfoma).
-
Kalp-damar hastalığı.
- Enfeksiyon (mononükleoz).
- Enflamatuar bozukluk (sarkoidoz).
monositopeni
Monositopeni, monosit sayınız çok düşük olduğunda ortaya çıkar. Bu, beyaz kan hücresi sayınızdaki azalmanın sonucudur. Monositopeninin nedenleri şunlardır:
-
Aşırı kansızlık.
- Kan enfeksiyonu.
- Yanık yaralanmaları.
-
HIV.
- Kemoterapiye tepki.
Monosit sayımın normal aralığı nedir?
Normal bir monosit sayısı, beyaz kan hücresi sayınızın %2 ila %8’i arasındadır. Bu, sağlıklı yetişkinlerde mikrolitre kan başına yaklaşık 200 ila 800 monosite eşittir. Monosit sayınız bu aralıkların dışındaysa, monositle ilgili bir duruma yakalanma riskiniz vardır.
Monositlerimin sağlığını kontrol etmek için yaygın olarak kullanılan testler nelerdir?
Bir kan testi, monositlerinizin sağlığını kontrol eder. İki test özellikle vücudunuzda kaç tane monosit hücresi olduğunu tanımlar:
- Tam kan sayımı: Sağlık uzmanınız, kan hücrelerinizi sayarak çeşitli durumları ve enfeksiyonları teşhis etmek ve taramak için damarınızdan bir kan örneği alacaktır. Monositler bir tür beyaz kan hücresi olduğundan, sağlık uzmanınız diferansiyelli tam kan sayımı (CBC) isteyecektir. Bu test, hücre sayınızın normal, çok yüksek veya çok düşük olup olmadığını doğrulamak için kan numunenizdeki beş tür beyaz kan hücresini sayar.
- Mutlak monosit sayısı: Mutlak bir monosit sayısı, bir kan örneğinde kaç monosit bulunduğunu tanımlar. Mutlak monosit sayımı hesaplaması, tam kan sayımından elde edilen monosit yüzdesini, aynı sayıdan toplam beyaz kan hücresi sayısıyla çarpar. Bu testin sonuçları, monosit sayınızın normal, çok yüksek veya çok düşük olup olmadığını belirler.
Monosit koşullarının ortak belirtileri nelerdir?
Düşük veya yüksek monosit sayınız varsa, büyük olasılıkla sayımın kendisinden herhangi bir semptom yaşamayacaksınız. Bunun yerine, hissedebileceğiniz herhangi bir semptom, monosit sayınızın anormal olmasına neden olan bir bozukluğun yan etkisidir. Monosit bozukluklarının belirtileri şunları içerir:
- Karın ağrısı.
- Şişme (iltihap).
Monosit koşulları için yaygın tedaviler nelerdir?
Tedavi, teşhisinize ve durumunuzun ciddiyetine bağlıdır. Diyetinizi değiştirmek kadar basit veya altta yatan bir durumu kemoterapi ile tedavi etmek kadar önemli olabilir. Sağlık uzmanınız, monosit sayınızı artırmanın veya azaltmanın en iyi yoluna karar vermenize yardımcı olmak için teşhisinize özel tedavi seçenekleri sunacaktır.
Yüksek monosit sayımı nasıl azaltabilirim?
Yüksek monosit sayınızı azaltma tedavisi şunları içerir:
- Kırmızı etler, rafine karbonhidratlar ve kızarmış yiyecekler gibi iltihaplanmaya neden olan yiyeceklerden kaçınmak.
- Düzenli egzersiz yapmak.
- Alkol tüketimini sınırlamak.
- Mevcut tıbbi durumları yönetmek.
- Tıbbi olarak uygun olduğu durumlarda enfeksiyonları ilaçlarla tedavi etmek
Düşük monosit sayımı nasıl artırabilirim?
Düşük monosit sayınızı artırma tedavisi şunları içerir:
- Düşük monosit sayısına neden olabilecek ilaçların dozunu veya zamanlamasını değiştirmek için sağlık uzmanınızla görüşün.
- Altta yatan tıbbi durumları yönetmek.
- Eksikliğiniz varsa bağışıklık sisteminizi geliştirmek için vitamin (B12, C, D) almak.
- Mevcut enfeksiyonları tedavi etmek.
Bakım
Monositlerimi nasıl sağlıklı tutabilirim?
Monosit hücrelerinizi şu şekilde sağlıklı tutabilirsiniz:
- Yaralanma ve enfeksiyondan kaçınmak.
- Dengeli beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak.
- Sigara içmemek.
- Ellerinizi yıkamak gibi iyi hijyen uygulamak.
- Stresi azaltmak.
Monositler, mikropların dokularınıza ve kanınıza yangın (enfeksiyon) yaymasını durdurmak için vücudunuzun itfaiyecileridir. Yeterli uyku almak, dengeli beslenmek ve enfeksiyonu önlemek için iyi hijyen uygulamak gibi bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için adımlar atarak monositlerinizi sağlıklı tutabilirsiniz.
Discussion about this post