Kolon kanserinin nedenleri ve semptomları

Kolon kanseri, kalın bağırsakta başlayan bir kanser türüdür. Kolon, sindirim sisteminin son kısmıdır.

Kolon kanseri tipik olarak yaşlı yetişkinleri etkiler, ancak her yaşta olabilir. Kanser genellikle polip adı verilen küçük, kanserli olmayan (iyi huylu) hücre kümeleri olarak başlar. Bu polipler, kolonun içinde oluşur. Zamanla bu poliplerin bazıları kolon kanserine dönüşebilir.

Polipler küçüktür ve çok az belirti verebilir. Bu nedenle, doktorlar kolon kanserini önlemeye yardımcı olmak için düzenli tarama testleri önermektedir. Tarama testleri ile doktorlar polipleri kansere dönüşmeden önce belirleyip çıkarabilirler.

Kolon kanseri gelişirse, onu kontrol etmeye yardımcı olacak birçok tedavi yöntemi vardır. Bu yöntemler ameliyat, radyasyon tedavisi, ilaç tedavileri, kemoterapi, hedefe yönelik tedavi ve immünoterapidir.

Kolon kanseri bazen kolorektal kanser olarak adlandırılır. Bu, kolon kanseri ve rektum kanserini birleştiren bir terimdir. Rektum kanseri rektumda başlar.

Kolon kanseri semptomları

Kolon kanseri semptomları şunları içerir:

• İshal veya kabızlık dahil olmak üzere dışkılama alışkanlığınızda kalıcı bir değişiklik
• Dışkıda rektal kanama veya kan
• Kramplar veya ağrı gibi kalıcı karın rahatsızlığı
• Bağırsaklarınızın tamamen boşalmadığı hissi
• Zayıflık veya yorgunluk
• Açıklanamayan kilo kaybı

Kolon kanseri olan birçok kişi, hastalığın erken evrelerinde hiçbir belirti yaşamaz. Belirtiler ortaya çıktığında, kanserin büyüklüğüne ve kalın bağırsağınızdaki konumuna bağlı olarak muhtemelen değişecektir.

Ne zaman doktora görünmen gerekiyor?

Sizi endişelendiren kalıcı semptomlar fark ederseniz, doktorunuzdan randevu almanız gerekir.

Ne zaman kolon kanseri taraması yaptırmanız gerektiğini doktora sormalısınız. Genel olarak, 50 yaşındaki kişilerin kolon kanseri taramalarına başlaması tavsiye edilir. Hastalığın aile öyküsü gibi başka risk faktörleriniz varsa, doktorunuz daha sık veya daha erken taramayı önerebilir.

Kolon kanserine ne sebep olur?

Doktorlar kolon kanseri vakalarının çoğuna neyin sebep olduğundan emin değiller.

Genel olarak kolon kanseri, kolondaki sağlıklı hücrelerin DNA’larında değişiklikler (mutasyonlar) geliştirdiğinde başlar. Bir hücrenin DNA’sı, bir hücreye ne yapması gerektiğini söyleyen bir dizi talimat içerir.

Sağlıklı hücreler, vücudunuzun normal şekilde çalışmasını sağlamak için düzenli bir şekilde büyür ve bölünür. Ancak bir hücrenin DNA’sı hasar gördüğünde ve kanserli hale geldiğinde, hücreler yeni hücrelere ihtiyaç duyulmadığında bile bölünmeye devam eder. Hücreler biriktikçe bir tümör oluştururlar.

Zamanla kanser hücreleri büyüyerek yakındaki normal dokuları istila edebilir ve yok edebilir. Ve kanserli hücreler vücudun diğer bölgelerine seyahat ederek orada birikintiler oluşturabilir (metastaz).

Risk faktörleri

Kolon kanseri gelişme riskinizi artırabilecek faktörler şunları içerir:

• Yaşlılık. Kolon kanseri her yaşta teşhis edilebilir, ancak kolon kanseri olan kişilerin çoğu 50 yaşın üzerindedir. 50 yaşın altındaki kişilerde kolon kanseri oranları artmaktadır, ancak doktorlar nedenini bilmiyorlar.
• Afrikalı-Amerikalı ırkı. Afrikalı-Amerikalılar, diğer ırklardan insanlara göre daha fazla kolon kanseri riski taşıyor.
• Kişisel bir kolorektal kanser veya polip geçmişi. Halihazırda kolon kanseri veya kanserli olmayan kolon polipleriniz varsa, gelecekte kolon kanseri geliştirme riskiniz daha yüksektir.
• Enflamatuar bağırsak koşulları. Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi kolonun kronik enflamatuar hastalıkları kolon kanseri riskinizi artırabilir.
• Kolon kanseri riskini artıran kalıtsal sendromlar. Ailenizin nesillerinden geçen bazı gen mutasyonları, kolon kanseri riskinizi önemli ölçüde artırabilir. Kolon kanserlerinin sadece küçük bir yüzdesi kalıtsal genlerle bağlantılıdır. Kolon kanseri riskini artıran en yaygın kalıtsal sendromlar, ailesel adenomatöz polipozis (FAP) ve Lynch sendromudur. Lynch sendromu aynı zamanda kalıtsal polipozis olmayan kolorektal kanser (HNPCC) olarak da bilinir.
• Ailede kolon kanseri öyküsü. Bu hastalığı olan bir akrabanız varsa kolon kanseri geliştirme olasılığınız daha yüksektir. Birden fazla aile üyesinde kolon kanseri veya rektum kanseri varsa, riskiniz daha da büyüktür.
• Düşük lifli, yüksek yağlı diyet. Kolon kanseri ve rektum kanseri, lif bakımından düşük, yağ ve kalorisi yüksek olan tipik bir Batı diyetiyle ilişkilendirilebilir. Bu alandaki araştırmalar karışık sonuçlar verdi. Bazı araştırmalar, çok fazla kırmızı et ve işlenmiş et yiyen insanlarda kolon kanseri riskinin arttığını bulmuştur.
• Hareketsiz bir yaşam tarzı. Fazla fiziksel aktiviteye sahip olmayan kişilerin kolon kanseri geliştirme olasılığı daha yüksektir. Düzenli fiziksel aktivite yapmak kolon kanseri riskinizi azaltabilir.
• Şeker hastalığı. Diyabet veya insülin direnci olan kişilerde kolon kanseri riski artar.
• Obezite. Normal kiloya sahip kişilerle karşılaştırıldığında, obez kişilerde kolon kanseri riski ve kolon kanserinden ölme riski artmıştır.
• Tütün içmek. Tütün içen kişilerde kolon kanseri riski artabilir.
• Alkol. Aşırı alkol kullanımı kolon kanseri riskinizi artırır.
• Kanser için radyasyon tedavisi. Önceki kanserleri tedavi etmek için karına yönelik radyasyon tedavisi kolon kanseri riskini artırır.

Kolon kanseri olan birçok kişi, hastalık daha ileri bir aşamaya gelene kadar hiçbir semptom yaşamaz. O zaman tedavisi daha zordur.

Bu nedenle tarama testleri çok önemlidir.