Kan Pıhtıları Nasıl Teşhis Edilir?

Kanın pıhtılaşma mekanizması yaşam için hayati öneme sahiptir. Bir kan damarı yaralanma nedeniyle hasar gördüğünde, normal pıhtılaşma mekanizması kan kaybının sınırlı olmasını sağlar. Ayrıca, yaralanma bölgesinde oluşan kan pıhtısı vücudun iyileşme yolundaki ilk adımını sağlar.

Bununla birlikte, olmaması gerektiği halde bir kan pıhtısı oluşursa, ciddi problemler ortaya çıkabilir, çünkü pıhtı, tıkalı damar tarafından sağlanan (veya boşaltılan) organda önemli hasara yol açabilir.

Bu nedenle laboratuvar ve görüntüleme testleri ile mümkün olan bir kan pıhtısı teşhisi çok önemlidir.

Kan Pıhtısı Ne Zaman Teşhis Edilir

Ciddi hasara yol açabilecek iki tür kan pıhtısı, trombüs ve emboli içerir. Trombüs, bir kan damarı içinde oluşan bir kan pıhtısıdır ve bir emboli, bir kan damarından geçen ve hedefinde tıkanmaya neden olan bir kan pıhtısıdır.

Kan pıhtıları, bir damardan kan akışını engelleyebildiklerinden dokuya zarar verir. Doku kandan alması gereken oksijen ve besinlerden mahrum kaldığında felç gibi ciddi hasarlar meydana gelebilir. Tanı genellikle organ hasarı semptomlarıyla başlar.

Çok sık olarak trombüs veya emboliden kaynaklanan yaygın tıbbi durumlar aşağıdakileri içerir.

• İnme çoğunlukla ya beyni besleyen arterlerden birinin trombozu ya da beyne giden bir emboli (çoğunlukla kalpten ya da karotis arterden) kaynaklanır.

• Kalp krizi genellikle bir koroner (kalp) arter içinde bir trombüs oluşmasına neden olan aterosklerotik bir plaktan kaynaklanır.

• Derin ven trombozu (DVT), bacak, uyluk veya pelvisin ana damarlarından birinde oluşan bir pıhtıdır.

• Pulmoner emboli, genellikle bir DVT’den akciğerlere giden bir kan pıhtısıdır.

• Diğer durumlar arasında karaciğeri boşaltan ana damarın trombozu (portal ven trombozu), böbreği boşaltan damarın trombozu (renal ven trombozu) ve bir kol veya bacakta bir pıhtı embolizasyonu bulunur.

Etkili tedavi uygulanmadan önce, soruna gerçekten bir kan pıhtısının neden olup olmadığını belirlemek önemlidir. Kan pıhtılarına yönelik tedaviler genellikle güçlü kan sulandırıcıları içerir. Bu ilaçlar pıhtının çözülmesinde veya büyümesinin önlenmesinde etkili olsa da kanama gibi yan etkilere neden olabilir.

Laboratuvar testleri

Kan pıhtısı teşhisi için laboratuvar testleri, kan pıhtılaşma sisteminin anormal aktivasyonunu ölçebilir ve sağlık uzmanınızın teşhisinizi daraltmasına yardımcı olacak ipuçları sunabilir.

D-Dimer Kan Testi

D-dimer kan testi, son zamanlarda kan dolaşımında bir yerde anormal düzeyde pıhtılaşma aktivitesi olup olmadığını tespit eder. Bu test, sağlık hizmeti sağlayıcılarının DVT veya pulmoner embolinin meydana geldiğine dair şüphelerini belirlemelerine yardımcı olmada en faydalı olanıdır.

Kardiyak Biyobelirteçler

Kalp krizi teşhisine yardımcı olmak için kardiyak biyobelirteçler kullanılır. Bu kan testleri, kan pıhtılarını kesin olarak teşhis etmez; bunun yerine, neredeyse her zaman bir koroner arter plağının yerinden çıkması ve ardından tromboz oluşumundan kaynaklanan kalp kası hasarının oluşup oluşmadığını tespit ederler.

Görüntüleme Testleri

Sağlık uzmanınız, uygun bir teşhis koymak için gerekli gördüğü görüntüleme testlerini isteyecektir. Bu testlerden bazıları kan pıhtısı tespit edebilir, bazıları kan pıhtısından kaynaklanan hasarı tespit edebilir ve bazıları kan pıhtısı riski altında olup olmadığınızı belirleyebilir.

Sağlık uzmanınıza testin neyi ortaya çıkarmayı amaçladığını sorun ve prosedürle ilgili tüm sorularınızı sorun.

Sıkıştırma Ultrason

Kompresyon ultrason testi, genellikle bir DVT teşhisinde çok faydalı olan, yatak başında uygulanabilen, noninvaziv bir testtir.

V/Q Taraması

Ventilasyon perfüzyon taraması (V/Q taraması), bir pulmoner kan damarının pulmoner emboli tarafından bloke edilip edilmediğini tespit etmek için akciğerlere giden kan akışını incelemek için radyoaktif bir boya kullanan bir testtir.

CT tarama

Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması, anatomik detayları gösterebilen bilgisayarlı bir X-ışını tekniğidir. BT taraması, bir felcin beyin hasarını veya bir PE’nin akciğer hasarını tespit edebilir.

Manyetik Rezonans Görüntüleme

MRI taramaları, felç, PE, portal ven trombozu veya renal ven trombozu nedeniyle erken organ hasarını saptamak için kullanılabilir. Bu testler CT taramalarından daha uzun sürer, bu nedenle zamanın önemli olduğu durumlarda bunun yerine CT taramaları kullanılabilir.

Anjiyografi veya Venografi

Pıhtıdan şüphelenilen bir kan damarına bir boya enjekte edilerek damarın görüntülerinin alındığı kateterizasyon teknikleridir.

Pulmoner anjiyografi, pulmoner emboliyi teşhis etmek için kullanılabilirken, venografi DVT’yi teşhis etmek için kullanılır. Kardiyak anjiyografi, koroner arterleri inceler ve karotis anjiyografi, boyundaki bir kan damarı olan karotid arterdeki hasarı veya pıhtıyı tespit edebilir.

ekokardiyografi

Ekokardiyogramlar genellikle embolik inme riskini değerlendirmek için kullanılır.

Ekokardiyogram, kalpte oluşan bir trombüsü tespit edebilir (tipik olarak atriyal fibrilasyonu olan bir kişide sol atriyumda veya şiddetli dilate kardiyomiyopatisi olan bir kişide sol ventrikülde). Ekokardiyogram, bir embolinin kalbi geçmesine izin verebilecek bir foramen ovale gibi kalp problemlerini de tespit edebilir.