İrritabl bağırsak sendromu (IBS), büyük ölçüde bir dışlama durumu olarak sınıflandırılır. Başka bir deyişle, IBS genellikle enfeksiyon veya hastalık gibi diğer tüm semptom nedenleri ekarte edildikten sonra teşhis edilir. Bu hem hastalar hem de doktorlar için maliyetli, zaman alıcı ve oldukça zahmetlidir. 70’lerin sonlarında ve 80’lerin başlarında, araştırmacılar IBS’ye psikosomatik bir sorun değil, ciddi bir bozukluk olarak daha yakından bakmaya başladılar.
:max_bytes(150000):strip_icc()/cramps-keeping-her-chained-to-the-bed-623884596-583c7d0f5f9b58d5b16af70b.jpg)
1988’de İtalya’nın Roma kentinde düzenlenen 13. Uluslararası Gastroenteroloji Kongresi’nde, bir grup doktor IBS’yi daha doğru teşhis etmek için kriterler tanımladı. “Roma Kriterleri” olarak bilinen, semptomları özetleyen ve sıklık ve süre gibi parametreleri uygulayan bu kılavuzlar seti, IBS’nin daha doğru teşhisini mümkün kılar.
Roma Kriterleri, ilk başlangıcından bu yana çeşitli revizyon ve güncellemelerden geçmiştir. Bu, IBS teşhisinde daha yararlı hale gelmesine neden oldu. En son enkarnasyon 6 yıldır geliştirme aşamasındaydı ve 117 uzmanın girdisini aldı.
Roma IV Kriterleri
IBS için Roma IV Kriterleri:
“Aşağıdaki kriterlerden iki veya daha fazlasıyla ilişkili, son 3 ayda ortalama en az 1 gün/hafta tekrarlayan karın ağrısı*:
- Dışkılama ile ilgili
- Dışkı sıklığındaki değişiklikle ilişkili
- Dışkı şeklinde (görünümünde) bir değişiklik ile ilişkili.
*Semptomların tanıdan en az 6 ay önce başlamış olması ve son 3 ayda karşılanmış olması.”
Gerçek dilde, bu, bir kişinin IBS tanısı alabilmesi için son 3 ay boyunca haftada en az 1 gün semptomları olması gerektiği anlamına gelir. Semptomlar ayrıca dışkılama (dışkı yapma veya kaka yapma) ile ilgili olabilir, bir kişinin tuvalete gitme sıklığında bir değişiklik ile birlikte olabilir ve dışkıların görünümünde bir değişiklik (daha sert veya daha gevşek olmak gibi) ile birlikte ortaya çıkabilir. Belirtilerle birlikte ortaya çıkan bu üç belirtiden ikisi olmalıdır.
Roma Kriterleri’nde zaman da bir diğer önemli faktördür: belirti ve semptomların sadece son 3 aydır mevcut olması değil, aynı zamanda en az 6 ay önce başlamış olmaları gerekir. Bu, semptomlar başladıktan 6 ay sonra IBS’nin teşhis edilemeyeceği anlamına gelir.
Roma Kriterleri hakkında çok daha fazlası vardır ve doktorlar için hastaları teşhis etmek ve tedavi etmek için onu nasıl kullanacaklarına dair çok sayıda bilgi mevcuttur. Her güncellemede, Roma Kriterleri, IBS ve diğer fonksiyonel durumların nasıl teşhis edildiğini daha da iyileştirir. Birkaç satırdan çok daha nüanslı ve ayrıntılı hale geldi, bu da doktorlara IBS’nin belirti ve semptomlarını değerlendirmede rehberlik etmeye yardımcı oldu. Homojen bir durum olmaktan uzak, IBS bir spektrumdur ve insanlar, ishalin baskın olduğu ve kabızlığın baskın olduğu ve kabızlık ve ishal arasında değişen farklı biçimlerini deneyimleyebilirler. Dahası, erkeklerin ve kadınların durumu nasıl tanımladıkları ve buna nasıl tepki verdikleri konusunda farklılıklar olabilir ve bu nedenle Roma Kriterleri bunu da yakalamaya çalışır.
Diğer Belirtiler
Yukarıda Roma Kriterlerinden kısa bir alıntıda listelenen semptomlar, IBS’nin tek göstergesi olmayabilir. IBS’nin bağırsak dışı semptomları şunları içerebilir:
- Mide bulantısı
- Tükenmişlik
- Küçük bir yemekten sonra bile tam his
- Kusma
Roma Kriterlerinin Tarihi
Roma Kriterleri, ilk sunulduğunda geniş çapta kabul görmedi, ancak ilk revizyonlarından sonra daha iyi karşılandı. 1992’de oluşturulan ve Roma II olarak bilinen bu ikinci versiyon, semptomların ortaya çıkması ve bir gösterge olarak ağrı için bir süre ekledi. Roma III, neyin IBS olarak kabul edilip edilmediğini daha da genişletti ve 2006’da onaylandı.
IBS semptomlarını sınıflandırmaya yönelik ilk girişim Manning Kriterleri olarak biliniyordu. Daha sonra bu kriterlerin yeterince spesifik olmadığı ve IBS’si olan erkeklerde kullanım için güvenilmez olduğu keşfedildi. Bu eksikliklere rağmen, Manning Kriterleri, IBS semptomlarının tanımlanmasında çok önemli bir adımdı.
Manning Kriterleri:
- Daha sık bağırsak hareketlerine bağlı ağrı başlangıcı
- Ağrının başlangıcı ile ilişkili daha gevşek dışkı
- Dışkı geçişi ile hafifleyen ağrı
- Belirgin karın şişkinliği
- Zamanın %25’inden fazlasında tamamlanmamış tahliye hissi
- %25’ten fazla mukuslu ishal
Discussion about this post