Hayatta Kalma Sürelerini Etkileyebilecek 6 Faktör
Hastalığın en erken evresi olarak evre 1 akciğer kanseri genellikle en umut verici görünüme sahiptir. Mevcut istatistikler, evre 1 küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) olan kişilerin %70 ila %92’sinin, tanı konulduktan sonra en az beş yıl yaşamayı bekleyebileceğini göstermektedir.Birçok hasta, daha yeni ve daha etkili tedaviler verildiğinde çok daha uzun yaşar.
Akciğer kanserinin herhangi bir evresinde yaşam beklentisini artırabilecek veya azaltabilecek değişkenler vardır. Bunların ne olduğunu anlamak ve değiştirilebilir olanları değiştirmek, iyileşme şansınızı artırabilir ve en uzun, en sağlıklı yaşamınızı sürdürmenize yardımcı olabilir.
Evre 1 Akciğer Kanserlerinin Özellikleri
Akciğer kanseri evrelemesi, doktorların hastalığın şiddetini, uygun tedavi sürecini ve olası sonucu (prognoz olarak da bilinir) belirlemek için kullandıkları bir sistemdir.
Hastalığın en yaygın şekli olan küçük hücreli dışı akciğer kanseri, evre 1 en az ciddi ve evre 4 en ciddi olmak üzere 1 ila 4 arasında bir ölçekte evrelenir.
Kanser evresi, ana tümörün (T) boyutunu ve kapsamını, yakındaki kanserli lenf düğümlerinin sayısını (N) ve kanserin yayılıp yayılmadığını veya metastaz yapıp yapmadığını dikkate alan TNM sınıflandırma sistemi kullanılarak belirlenir. uzak organlar (M).
Aşama 1 NSCLC ayrıca iki farklı aşamaya ayrılmıştır:
-
Evre 1a akciğer kanserleri akciğerlerle sınırlıdır ve çapı 3 santimetre (cm), kabaca 1½ inç veya daha azdır.
-
Evre 1b akciğer kanserleri 3 ila 5 cm çapındadır ve ya bir akciğerin ana hava yollarına (bronş) yayılır, akciğerin en iç tabakasına yayılır (visseral plevra) ya da bir akciğerin çökmesine neden olur ( atelektazi) veya pnömoni.
Evre 1a, boyutlarına, yerlerine veya kanser türüne göre üç alt tipe (evre 1a1, evre 1a2 ve evre 1a3) ayrılabilir. Bu aşamaların ve alt aşamaların her biri, farklı bir beş yıllık sağkalım oranına karşılık gelir.
Evre 1 akciğer kanseri, yakındaki lenf düğümlerinde kanser kanıtı olmadığında ve metastaz belirtisi olmadığında teşhis edilir.
Aşama 1 Hayatta Kalma İstatistikleri
Akciğer kanseri sağkalımı farklı şekillerde sınıflandırılır. Bazıları, hastalığın evresine göre hayatta kalma sürelerini tahmin ederken, diğerleri bunu hastalığın yaygınlığına göre yapar. Her iki yöntemin de avantajları ve sınırlamaları vardır.
TNM Aşamasına Göre Hayatta Kalma Oranları
Bazı epidemiyologlar ve ülkeler (Birleşik Krallık gibi) sağkalımı TNM aşamasına göre sınıflandırır. 2018’deki TNM sınıflandırma sisteminde yapılan revizyonlara göre, evre 1 KHDAK için mevcut beş yıllık sağkalım oranı aşağıdaki gibidir:
Akciğer Kanseri Aşaması | 5 Yıllık Hayatta Kalma Oranı |
---|---|
1a1 | %92 |
1a2 | %83 |
1a3 | %77 |
1b | %68 |
TNM yaklaşımı, KHDAK’li kişilerde hayatta kalma oranlarına ilişkin genelleştirilmiş bir genel bakış sunabilse de, tahmin edebilecekleri konusunda sınırlamalar vardır. Tümörün yeri ve hava yolu tıkanıklığının derecesi gibi belirli temel faktörler, hayatta kalma sürelerini önemli ölçüde azaltabilir ve tahminlere yansıtılmaz.
Hastalık Derecesine Göre Sağkalım Oranları
Ulusal Kanser Enstitüsü’nün Gözetim, Epidemiyoloji ve Nihai Sonuçlar (SEER) Programına sahip bilim adamları, hastalığı aşamalara göre sınıflandırmak yerine, hastalığın vücuttaki yaygınlığına göre hayatta kalmayı tahmin eden daha basit bir yaklaşım benimsediler.
SEER sınıflandırma sistemi altında akciğer kanseri üç yoldan biriyle sınıflandırılır:
-
Lokalize: Akciğerlerle sınırlı kanser
-
Bölgesel: Yakındaki lenf düğümlerine veya yapılarına yayılmış kanser
-
Uzak: Uzak organlara yayılmış kanser (metastatik hastalık)
Evre 1 akciğer kanseri, lokalize sınıflandırmaya girer. 2010’dan 2016’ya kadar olan SEER verilerine göre evre 1 KHDAK’nin beş yıllık sağ kalım oranı %59’dur.
SEER sınıflandırma sisteminin dezavantajı, tanımlarda önemli bir örtüşmeye izin vermesidir. Örneğin, evre 1 KHDAK, hiçbirinin lenf düğümlerini içermediği göz önüne alındığında, evre 2a KHDAK ile aynı “lokalize” kategoriye girer. Buna rağmen, evre 2a akciğer kanseri için beş yıllık sağkalım oranı, evre 1a akciğer kanseri için %96’ya kıyasla sadece %60’tır.
Hayatta Kalma Oranlarını Etkileyen Faktörler
TNM evrelemesi veya SEER verilerinin kullanılmasından bağımsız olarak, KHDAK’li kişilerde yaşam beklentisini artırabilecek veya azaltabilecek değişkenler vardır. Bazıları değiştirilemez, yani değiştiremezsiniz, diğerleri değiştirilebilir, yani yapabilirsiniz.
Hayatta kalma oranlarını etkileyebilecek birçok faktör arasında, KHDAK’li kişilerde yıl ekleyebilen veya çıkarabilen altı faktör vardır.
Bu faktörler KHDAK’nin tüm evrelerini etkiler – sadece evre 1 değil – en erken ve en tedavi edilebilir evre olduğu düşünüldüğünde sonuçların evre 1 hastalıkta daha iyi olması muhtemeldir.
Yaş
Akciğer kanseri tipik olarak 65 yaş üstü insanları etkiler. Bir kişi yaşlandıkça, genel sağlıkları azalma eğilimi gösterir ve bu da hastalıkla savaşma yeteneklerini azaltır. Bu, SEER Programından alınan verilere göre hayatta kalma sürelerini doğrudan etkileyebilir.
Akciğer kanseri evre 1(lokalize) olduğunda, yaş gruplarına göre beş yıllık sağkalım oranları aşağıdaki gibidir:
-
50 yaş altı: %83,7
-
50-64 yaş: %67,4
-
65 yaş ve üstü: %54,6
Performans durumu
Performans durumu (PS), bir kişinin normal günlük görevleri ne kadar iyi veya zayıf şekilde yerine getirebildiğini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. PS, Eastern Cooperative Oncology Group (ECOG) PS ölçeğinde 0 ila 5 (0 tamamen işlevsel ve 5 ölüm olmak üzere) veya Karnosky PS ölçeğinde %0 ila %100 (%0 ölüm ve 100 olmak üzere) derecelendirilir. % tamamen işlevsel).
Yalnızca PS’ye dayanarak, Japonya’daki araştırmacılar yalnızca beş yıllık sağkalım oranlarını değil, aynı zamanda medyan sağkalım sürelerini de tahmin edebildiler. (Ortalama hayatta kalma süresi, bir hastalığı olan kişilerin %50’sinin ya da daha fazla yaşadığı yıl sayısıdır.)
ECOG sınıflandırma sistemini kullanarak, akciğer kanseri sağkalım oranları ve süreleri aşağıdaki gibi ayrılır:
Performans Durumuna Göre Akciğer Kanserinde Sağkalım | ||
---|---|---|
Performans durumu | 5 Yıllık Hayatta Kalma Oranları | Medyan Genel Hayatta Kalma |
0 | %45.9 | 51,5 ay |
1 | %18.7 | 15.4 ay |
2 | %5,8 | 6.7 ay |
3 | %0 | 3.9 ay |
4 | %0 | 2.4 ay |
5 | Uygulanamaz | Uygulanamaz |
Seks
Bir kişinin cinsiyeti, akciğer kanseri ile ne kadar süre hayatta kalacağını da etkiler. Akciğer kanseri kadınlarda erkeklerden daha genç yaşta gelişme eğilimindedir. Buna rağmen, akciğer kanseri olan kadınlar, kısmen daha erken teşhis ve tedavi edildikleri için erkeklerden daha uzun yaşama eğilimindedir.
Cancer Research UK’den elde edilen veriler bunu doğruluyor ve tanı konulduktan sonra en az beş yıl yaşayan kadınların erkeklere kıyasla daha büyük bir yüzdesini gösteriyor. Akciğer kanserinin tüm evrelerine dayanarak, kadınlar ve erkekler için mevcut beş ve 10 yıllık sağkalım oranları şu şekildedir:
Cinsiyete Göre Akciğer Kanseri Hayatta Kalma Oranları | ||
---|---|---|
Seks | 5 Yıllık Hayatta Kalma Oranı | 10 Yıllık Hayatta Kalma Oranı |
Kadınlar | %19 | %11,3 |
erkekler | %13.8 | %7.6 |
Etraflı | %16,2 | %9.5 |
Sigara içme durumu
Sigara içmek yalnızca Amerika Birleşik Devletleri’nde akciğer kanserinin bir numaralı nedeni değil, aynı zamanda tanı konulduktan sonra hayatta kalma sürelerini etkileyebilecek bir faktördür.
Sigarayı bırakmış olsanız bile, geçmişte sigara içmiş olmak, özellikle erkekseniz, genel hayatta kalma sürenizi %30’a kadar azaltabilir.
Aşağıdaki istatistikler, tüm aşamalar birleştirilmiş olarak, genel olarak akciğer kanseri sağkalımının bir yansımasıdır.
Sigara içme durumuna göre akciğer kanseri sağkalım | ||
---|---|---|
Sigara içme durumu | 5 Yıllık Hayatta Kalma Oranı | Medyan Genel Hayatta Kalma |
asla sigara içmez | %34.9 | 29.9 ay |
Hiç sigara içmeyen (bayan) | %36.7 | 33.9 ay |
Hiç sigara içmeyen (erkek) | %29.9 | 22.1 ay |
hiç sigara içen | %26,3 | 19.0 ay |
Hiç sigara içen (bayan) | %30,6 | 22.0 ay |
Hiç sigara içen (erkek) | %25.8 | 18.8 ay |
Halihazırda sigara içmek, hayatta kalma sürelerini hiç sigara içmeyenlere kıyasla yarı yarıya azaltarak daha da büyük bir risk oluşturmaktadır.
10 akciğer kanseri çalışmasının kapsamlı bir incelemesi, halihazırda sigara içenlerde evre 1 KHDAK’li beş yıllık sağkalım oranının %33 olduğu sonucuna varmıştır. Buna karşılık, tedavi sırasında veya sonrasında bırakanların beş yıllık sağ kalım oranı %70’tir.
Akciğer Kanseri Türü
İnsidanslarına, saldırganlıklarına ve istila ettikleri akciğer bölümlerine göre değişen üç ana NSLC türü vardır:
-
Akciğer adenokarsinomu, akciğerin dış kenarlarında gelişen tanıların %40’ını oluşturan en yaygın tiptir.
-
İkinci en yaygın tip olan skuamöz hücreli akciğer karsinomu, esas olarak akciğerlerin hava yollarını etkileyen vakaların %25 ila %30’unu oluşturur.
-
Akciğerin herhangi bir yerinde gelişebilen ve çok agresif olma eğiliminde olan, nadir görülen bir KHDAK türü olan büyük hücreli akciğer karsinomu
Cancer Management Research’te yayınlanan araştırma, hayatta kalma oranlarının kanser türüne göre değiştiği ve akciğer adenokarsinomunun genel olarak en uygun olduğu sonucuna varmıştır.
NSCLC Türüne Göre 5 Yıllık Hayatta Kalma Oranları | |
---|---|
NSCLC Tipi | 5 Yıllık Hayatta Kalma Oranı |
Akciğer adenokarsinomu | %20,6 |
Skuamöz hücreli akciğer kanseri | %17,6 |
Büyük hücreli akciğer kanseri | %13.2 |
Buna karşılık, SCLC’li kişilerin beş yıllık hayatta kalma oranı sadece %5,6’dır.
Ameliyat Türü
Evre 1 KHDAK’li kişiler için tipik olarak tercih edilen tedavi cerrahidir ve kullanılan cerrahi türü, uzun ve kısa vadeli sağkalım sürelerini etkileyebilecek önemli bir husustur. Akciğer cerrahisinin en yaygın üç şekli şunlardır:
-
Segmentektomi olarak da bilinen ve içinde tümör bulunan bir akciğer dokusu kamasının çıkarıldığı wedge rezeksiyon
-
Akciğerin beş lobundan birinin (solda iki, sağda üç) çıkarıldığı lobektomi
-
Tüm bir akciğerin çıkarıldığı pnömonektomi
Evre 1 KHDAK tedavisinde genellikle lobektomi tercih edilir. Buna rağmen, bazı durumlarda, özellikle ameliyatın daha yüksek bir tedavi şansı sunduğu 70 yaşın üzerindeki kişilerde pnömonektomiden kaçınılamaz.
Bir çalışma, pnömonektomi için 90 günlük ölüm oranının %12,6 (veya kabaca her 12 ameliyattan biri) olduğunu buldu. Buna karşılık, aynı çalışmada, wedge rezeksiyon ve lobektomi için 90 günlük mortalite sırasıyla %5.7 ve %3.9 idi.
Journal of Thoracic Disease’de yapılan 2018 tarihli bir araştırmaya göre, kama rezeksiyon cerrahisi, evre 1 KHDAK’li kişilerde beş yıllık sağkalım oranı %74 ile ilişkilidir.
Evre 1 akciğer kanserinin prognozu genellikle diğer evrelerden daha iyi olsa da, bu endişelenecek “daha az” olduğu anlamına gelmemelidir.
Bu, özellikle akciğer kanseri tedavisini takiben elde ettiğiniz kazanımların çoğunu geri alabilen sigara gibi değiştirilebilir risk faktörleri söz konusu olduğunda geçerlidir. Diğer taraftan, pulmoner rehabilitasyon, akciğer fonksiyonunun geri kazanılmasına yardımcı olabilir ve potansiyel olarak hayatta kalma sürelerini iyi bir şekilde uzatabilir.
Değiştirilebilir risk faktörlerini ayarlayarak ve daha sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek, daha uzun yaşamak için değil, akciğer kanserinin geri dönüşünü engellersiniz.
Discussion about this post