Bağışıklık sistemi farklı şekillerde rol oynar
Çölyak hastalığı ve çölyak dışı glüten duyarlılığı, buğday, arpa ve çavdar tahıllarında bulunan glüten proteinine iki farklı tepkiyi içerir. Bununla birlikte, her iki durumun semptomları çok benzer veya hatta neredeyse aynıdır, bu da tıbbi testler kullanmadan hangisine sahip olabileceğinizi (her ikisinden biri varsa) belirlemeyi neredeyse imkansız hale getirir.
Çölyak hastalığı
Çölyak hastalığı, glüten, bağışıklık sisteminizi ince bağırsağınızın kaplamasına saldırmaya teşvik ettiğinde ortaya çıkar. Villöz atrofi adı verilen bağırsak hasarı, yetersiz beslenmeye ve osteoporoz gibi durumlara neden olabilir. Ayrıca nadir durumlarda potansiyel olarak kansere yol açabilir.KazanmakKazanmak
Çölyak hastalığının 3,2 milyon Amerikalıyı etkilediğine inanılıyor. Çölyak Hastalığı Vakfı’na göre, bunlardan tahminen 2,5 milyonu teşhis edilmemiş durumda.
Çölyak hastalığı doğası gereği otoimmündir, yani glüten doğrudan hasara neden olmaz; bunun yerine, bağışıklık sisteminizin glüten proteinine tepkisi, beyaz kan hücrelerinizi yanlışlıkla ince bağırsak astarınıza saldırmaya teşvik eder.
Çölyak hastalığı, otoimmün tiroid hastalığı ve tip 1 diyabet dahil olmak üzere diğer otoimmün durumlarla da ilişkilidir.KazanmakKazanmak
Çölyak Dışı Gluten Duyarlılığı
Çölyak dışı glüten duyarlılığı veya bazen glüten intoleransı olarak da bilinen glüten duyarlılığı, tıp camiası tarafından yalnızca son zamanlarda bağımsız bir durum olarak kabul edildi ve onu çevreleyen birçok tartışma var. Tüm doktorlar var olduğu konusunda hemfikir değiller ve nedenleri, semptomları ve etkileri hakkında çok az araştırma yapıldı.KazanmakKazanmak
Maryland Üniversitesi Çölyak Araştırmaları Merkezi’ndeki bir araştırma ekibi, 2011 yılında, glüten duyarlılığının çölyak hastalığından farklı bir bağışıklık sistemi reaksiyonu içerdiğine dair henüz doğrulanmamış bir hipotez ortaya koydu.KazanmakKazanmak
Merkez direktörü Dr. Alessio Fasano liderliğindeki ekip, glüten duyarlılığı olan bir kişinin glütene doğrudan tepki gösterdiğini varsayıyor. Bu nedenle, vücudunuz proteini bir istilacı olarak görür ve sindirim sisteminizin içinde ve dışında iltihaplanma ile savaşır.KazanmakKazanmak
Çölyak hastalığı ile bağışıklık sisteminiz glütene karşı doğrudan bir saldırı oluşturmaz. Bunun yerine, glüten alımı bağışıklık sisteminizi kendi dokularına, yani bağırsaklara saldırması için tetikler.
Gluten duyarlılığının otoimmün durumlar da dahil olmak üzere diğer durumlar için riskinizi artırıp artırmadığı henüz net değil. Bazı araştırmacılar öyle olduğuna inanıyor, bazıları ise öyle olmadığını söylüyor. Ayrıca organlarınıza veya diğer dokularınıza fiziksel olarak zarar verip vermediği veya herhangi bir zarar vermeden semptomlara neden olup olmadığı da net değil.
Ayrıca, kaç kişinin glüten duyarlılığına sahip olabileceği henüz net değil. Dr. Fasano’nun ekibi, durumun nüfusun yüzde 6 ila yüzde 7’sini (yaklaşık beş kişiden biri) etkilediğini tahmin ediyor, ancak diğer araştırmacılar (ve savunucular) sayıyı çok daha yükseğe koyuyor – belki de nüfusun yüzde 50’si kadar yüksek.KazanmakKazanmak
Hastalıkları Ayırt Etmek
Tüm doktorlar glüten duyarlılığının var olduğu konusunda hemfikir olmadığından, bunun nasıl test edileceği konusunda henüz bir fikir birliği yoktur. Ancak, Şubat 2012’de yayınlanan bir çalışmada, Dr. Fasano ve ekibi, bunlardan birine sahip olup olmadığınızı belirleyebilecek bir tanı algoritması önerdiler.KazanmakKazanmak
Spesifik olarak, önerdikleri algoritmaya göre, siz ve doktorunuz önce çölyak hastalığı kan testleri yoluyla çölyak hastalığını ekarte edeceksiniz. Bunlar negatifse, o zaman bir glüten mücadelesine katılırsınız, önce semptomlarınızın düzelip düzelmediğini görmek için glüteni diyetinizden çıkarırsınız ve ardından semptomların geri dönüp dönmediğini görmek için “meydan okur” veya diyetinize geri dönersiniz.
Teoride, diyetiniz glüten içerdiğinde semptomlar yaşarsanız, ancak glütensiz diyeti uyguladığınızda bu semptomlar düzelirse, Dr. Fasano’ya göre size glüten duyarlılığı teşhisi konur.KazanmakKazanmak
Discussion about this post