İnsan beyninin sağ ve sol şakak lobu vardır, burada biri diğerini yansıtır. Mezial temporal lob anatomisi, temporal lob epilepsisi olan hastalarda nöbet nedeni olarak sıklıkla görülen spesifik yapıları içerir. Yapılar arasında hipokampus, parahipokampüs ve amigdala bulunur. Bu bölgede ortaya çıkan nöbetleri durdurmak için ameliyat sırasında bunların çoğu veya tamamı çıkarılacaktır. Temporal lobda nöbet ameliyatı yapılmasının en yaygın nedeni hipokampusta yara izi veya hipokampal sklerozdur. Bu durumda hipokampusun çıkarılması hastaların çoğunda nöbetlerin durmasına yol açacaktır.
Bu bölgenin anatomisi aşağıdaki çizimde gösterilmiştir.
Cerrahın ameliyat sırasında aradığı özel yapılar, bölgeyi besleyen arterler ve damarlar, üçüncü ve dördüncü kraniyal sinirler (göz hareketlerini kontrol), beyin sapı ve kafatasının tabanını içerir. Ameliyat sonrası nörolojik semptomları önlemek için bu yapılar ameliyat sırasında belirlenir ve korunur.
Hipokampusa kan temini, soldaki kadavra örneğinde gösterildiği gibi, posterior serebral arterden arteriyel bir beslemeyi (kırmızı ile gösterilmiştir) ve venöz drenajı (mavi ile gösterilmiştir) Rosenthal’ın bazal damarına içerir. Bazen ameliyat sırasında görülen diğer arterler arasında orta serebral arter sistemi, ön koroid arteri ve iç karotid arter bulunur.
Temporal Lobun İşlevi
Hipokampus hafızanın işlenmesinde rol oynar; bununla birlikte, insan beynindeki tam hafıza devresi tam olarak anlaşılamamıştır. Dil baskın taraftaki hipokampus (çoğu insanda genellikle beynin sol tarafı), baskın olmayan tarafa göre hafızada çok daha önemli bir role sahiptir. Bu hipokampus, sözel veya dil belleğinde ve kısa süreli bellekte işlev görür. Klinisyenler, baskın hipokampusun çıkarılması gerektiğinde hafızayı bozma riskini belirlemek için ameliyat öncesi birkaç test kullanır.
Baskın temporal lob (solda) genellikle dil becerilerinde uzmanlaşmış bir bölgeye sahiptir. Beynin bu alanı klasik olarak Wernicke alanı olarak bilinir ve dil anlama ile ilgilidir. Kesin konumu değişkendir (çize bakınız) ve eğer posterior lateral temporal lobda cerrahi zorunluysa, bu dil bölgesinin tanımlanması ve korunması gerekir.
Temporal lobdaki diğer işlevler, Meyer döngüsü olarak bilinen görsel lif yolunun bir bölümünü içerir. Bu lifler, talamusun lateral genikulat çekirdeğinden görsel kortekse uzanır. Temporal lobun derin beyaz maddesi içinde değişken bir seyir izlerler ve bazen temporal lob cerrahisi sırasında kaçınılmaz olarak yaralanırlar. Bu, karşı üst periferik görüş alanında (“gökyüzündeki pasta” eksikliği) siyah bir nokta ile çevresel görüşte bir kusura yol açar.
Vagus siniri, yaklaşık %80 duyu lifi içeren karışık bir kranial sinirdir. Efferent lifler gırtlağı innerve eder ve kalbe, akciğerlere ve karın iç organlarına parasempatik kontrol sağlar. Sağ vagus siniri kalbin sinoatriyal düğümünü innerve ederken, sol atriyoventriküler düğümü innerve eder. Köpek modelinde, sağ vagus sinirinin uyarılması, soldan daha fazla kalp yavaşlamasına neden oldu. Bu nedenle sol insan vagus siniri implante edilir. Olumsuz kardiyak komplikasyonlar görülmedi, çünkü belki de sinirin vagus siniri stimülasyonu kardiyak dalların orijininden uzaktaki bir segmentte yapılabilir (şemalara bakın).
Sinir, karotid arter ve juguler ven ile boyunda seyahat etmek için alt beyin sapından kafatasının tabanından geçer. Daha sonra kalbe ve akciğerlere gitmek için göğse nüfuz eder. Karın organlarına giden bir sinir ağına ayrıldığı karında devam eder.
Vagal sinir stimülatörünün (VNS) implantasyonu için, boyunda karotis arter ve juguler ven arasındaki sinir tanımlanır. Burada sinir iyi bir boyuttadır ve elektrot kolayca etrafına sarılır.
Ön lob, ön kafatasından kulağın arkasına uzanan beynin en büyüğüdür. Sınırları içinde vücudun karşı tarafını hareket ettiren bir bölge (birincil motor korteks), karşı tarafa koordineli göz hareketlerine izin veren bir kısım (ön göz alanları), yumuşak motor hareketlerin başlatılması ve koordinasyonu ile ilgili bir bölge ( ek motor alan) ve baskın tarafta ise bir motor dil alanı (Broca alanı).
Baskın taraf, basitçe beynin dil işlevinin olduğu tarafı ifade eder. Dil, beynin bir tarafında, her biri farklı bir işleve hizmet eden ve beyaz madde yolları ile birbirine bağlanan farklı alanlar ile karakterize edilir (şemaya bakın). Bu basit bir görüş olsa da, dilin nasıl organize edildiğini anlamaya çalışmak bize iyi hizmet eder. Çoğu insanın beyninin sol tarafında dil vardır. Bir kişi solaksa veya erken yaşta beyninin sol tarafıyla ilgili bir sorun yaşadıysa, beynin sağ tarafında dil olma şansı artar. Beyin dilinin hangi tarafında olduğuna bakılmaksızın, klasik olarak yüz motor alanının hemen önündeki inferior frontal lobda Broca alanı ve posterior temporal/parietal alanda Wernicke alanı olarak düzenlenmiştir. Bu yüzeysel dil alanlarının belirlenmesi ve nöbet bölgelerinin cerrahi olarak çıkarılması sırasında kaçınılması önemlidir.
Frontal lob bu nedenle serebral baskınlığa (hangi tarafın baskın olduğu) bağlı olarak farklı önemli veya anlamlı alanlara sahiptir. Ameliyatın riskleri sağdan sola değişebileceğinden, bunu ameliyat öncesi bilmek önemlidir. Bunu belirlemek için mevcut testler, intrakarotis sodyum amobarbital testi (WADA), nöropsikolojik testler ve fonksiyonel manyetik rezonans görüntülemeyi içerir. Bunlardan WADA testi en güvenilir olanıdır, ancak testin invaziv doğası nedeniyle hafif bir risk de taşır.
Frontal lobun yandan bağımsız genel organizasyonu, gyri (beynin gri ve beyaz madde kıvrımları) ve sulkus (kan damarlarını içeren düzlemdeki doğal düzlemler) oluşumunu içerir. Frontal lobun yüzeyleri, yörünge (bazal) yüzeyi, yan yüzeyi ve mezial yüzeyi içerir (şemalara bakın). Frontal lobun derin beyaz maddesinde, beyin omurilik sıvısı içeren lateral ventrikülün ön kısmı bulunur. Precentral girus olarak bilinen her bir ön lobun arka kısmı, birincil motor korteksi içerir. Burada motor fonksiyon, vücudun hareket ettirilen kısmına göre düzenlenir (somatotopik gösterim). Korteksin düzeni homunculus olarak bilinir (şemaya bakınız).
Nöbetin başladığı yere bağlı olarak, her hastada değişken tipte nöbetler olabilir. Baskın olan tarafın, nöbetin başladığı tarafın ve frontal lobun hangi bölgesinin etkilendiğinin belirlenmesi önem kazanır. Bunlar belirlendikten sonra, frontal lobu daha fazla haritalamak için ameliyat gerekli olabilir (subdural ızgaralara bağlantı) veya frontal lob korteksinin doğrudan rezeksiyonu mümkün olabilir.
Discussion about this post